z dnia 17 sierpnia 2006 r.
1. Na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy
z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i
niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 190, poz.
1606 i Nr 267, poz. 2253 oraz z 2006 r. Nr 73, poz. 501, Nr 104,
poz. 708 i Nr 145, poz. 1050) ogłasza się w załączniku do
niniejszego obwieszczenia jednolity tekst ustawy z dnia 7 lipca
1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414), z
uwzględnieniem zmian wprowadzonych:
1) ustawą z dnia 5 lipca 1996 r. o zmianie ustawy -
Prawo budowlane (Dz. U. Nr 100, poz. 465),
2) ustawą z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zmianie
niektórych ustaw normujących funkcjonowanie gospodarki i
administracji publicznej (Dz. U. Nr 106, poz. 496),
3) ustawą z dnia 11 października 1996 r. o zmianie
ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz ustawy -
Prawo budowlane (Dz. U. Nr 146, poz. 680),
4) ustawą z dnia 6 czerwca 1997 r. - Przepisy
wprowadzające Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 554 i Nr 160, poz.
1083),
5) ustawą z dnia 22 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy
- Prawo budowlane, ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym oraz
niektórych ustaw (Dz. U. Nr 111, poz. 726),
6) obwieszczeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 9
lutego 1998 r. o sprostowaniu błędu (Dz. U. Nr 22, poz. 118),
7) ustawą z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie
niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji
publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz. U. Nr 106,
poz. 668),
8) ustawą z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie
cywilnej (Dz. U. z 1999 r. Nr 49, poz. 483),
9) ustawą z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów
byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz. U. Nr 41, poz. 412),
10) ustawą z dnia 18 czerwca 1999 r. o zmianie ustawy
- Prawo budowlane (Dz. U. Nr 62, poz.
682),
11) ustawą z dnia 21 stycznia 2000 r. o zmianie
niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji
publicznej (Dz. U. Nr 12, poz. 136 i Nr 122, poz. 1323, z 2001 r.
Nr 154, poz. 1802, z 2002 r. Nr 208, poz. 1763 oraz z 2003 r. Nr
203, poz. 1966),
12) ustawą z dnia 17 lutego 2000 r. o zmianie ustawy
- Prawo budowlane (Dz. U. Nr 29, poz.
354),
13) ustawą z dnia 28 kwietnia 2000 r. o systemie
oceny zgodności, akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U.
Nr 43, poz. 489 oraz z 2002 r. Nr 166, poz. 1360)
- ujętych w obwieszczeniu Ministra
Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 10 listopada 2000 r. w
sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo budowlane (Dz.
U. Nr 106, poz. 1126),
14) ustawą z dnia 9 listopada 2000 r. o dostępie do
informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 109, poz.
1157),
15) ustawą z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach
zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz.
U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42),
16) ustawą z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie
niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych
oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 120, poz. 1268),
17) ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz.
U. Nr 115, poz. 1229 i Nr 154, poz. 1803, z 2003 r. Nr 228, poz.
2259 oraz z 2005 r. Nr 267, poz. 2255),
18) ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu
ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie
niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085),
19) ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. o zmianie ustawy -
Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 110, poz. 1190),
20) ustawą z dnia 27 lipca 2001 r. o zmianie ustawy -
Prawo budowlane (Dz. U. Nr 129, poz. 1439),
21) ustawą z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy
o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie
działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz
o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 154, poz. 1800),
22) ustawą z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. Nr 74,
poz. 676),
23) ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy -
Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 80, poz.
718)
- ujętych w obwieszczeniu Marszałka Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 listopada 2003 r. w sprawie
ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. Nr
207, poz. 2016),
24) ustawą z dnia 18 grudnia 2003 r. o zmianie ustawy
o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji
morskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r.
Nr 6, poz. 41),
25) ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach
budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881),
26) ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie
ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 93, poz. 888),
27) ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie i
uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez
Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr
96, poz. 959),
28) ustawą z dnia 18 maja 2005 r. o zmianie ustawy -
Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr
113, poz. 954),
29) ustawą z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych
ogrodach działkowych (Dz. U. Nr 169, poz. 1419),
30) ustawą z dnia 27 lipca 2005 r. o przeprowadzaniu
konkursów na stanowiska kierowników centralnych urzędów
administracji rządowej, prezesów agencji państwowych oraz prezesów
zarządów państwowych funduszy celowych (Dz. U. Nr 163, poz. 1362 i
Nr 267, poz. 2258),
31) ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy -
Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr
163, poz. 1364),
32) ustawą z dnia 16 grudnia 2005 r. o zmianie ustawy
o transporcie kolejowym oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. z 2006
r. Nr 12, poz. 63),
33) ustawą z dnia 23 czerwca 2006 r. o zmianie
niektórych ustaw w związku z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej
w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 133, poz. 935)
oraz zmian wynikających z przepisów
ogłoszonych przed dniem 17 sierpnia 2006 r.
2. Podany w załączniku do niniejszego obwieszczenia
tekst jednolity ustawy nie obejmuje:
1) Art. 105 ust. 2, art. 106 i art. 107 ust. 2 ustawy
z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414),
które stanowią:
Art. 105. "2. Do dnia 30 czerwca 1996 r. za
dopuszczone do obrotu i stosowania w budownictwie uznaje się,
oprócz wyrobów, na które wydano certyfikat zgodności, zgodnie z
art. 10 ust. 2 pkt 2 lit. a), także wyroby, na które wydano
certyfikat zgodności lub deklarację zgodności z normą branżową.
Art. 106. W ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o
ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 81, poz. 351 i z 1994 r. Nr
27, poz. 96) w art. 6 w ust. 2 dodaje się zdanie drugie w
brzmieniu: "Minister Spraw Wewnętrznych określi, w drodze
rozporządzenia, zakres, tryb i zasady uzgadniania projektu
budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej.""
Art. 107. "2. Do czasu wydania przepisów
wykonawczych, przewidzianych w ustawie, nie dłużej jednak niż przez
okres 3 miesięcy od dnia jej wejścia w życie, zachowują moc
przepisy dotychczasowe, jeżeli nie są z nią sprzeczne.";
2) art. 2 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zmianie
ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 100, poz. 465), który
stanowi:
"Art. 2. Ustawa wchodzi w życie z dniem
ogłoszenia.";
3) art. 84 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zmianie
niektórych ustaw normujących funkcjonowanie gospodarki i administracji publicznej (Dz. U. Nr 106, poz.
496), który stanowi:
"Art. 84. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia
1997 r., z wyjątkiem art. 3, art. 7, art. 9, art. 10, art. 20, art.
24, art. 32, art. 34, art. 37, art. 45-47, art. 50, art. 66, art.
73 ust. 1, 2 i 4, art. 74, art. 76, art. 79, art. 80 i art. 82,
które wchodzą w życie z dniem 1 października 1996 r., oraz art. 41,
który wchodzi w życie z dniem wejścia w życie ustawy konstytucyjnej
z dnia 21 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy konstytucyjnej z dnia 17
października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą
ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o
samorządzie terytorialnym (Dz. U. Nr 106, poz. 488).";
4) art. 4 ustawy z dnia 11 października 1996 r. o
zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz
ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 146, poz. 680), który
stanowi:
"Art. 4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od
dnia ogłoszenia.";
5) art. 18 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Przepisy
wprowadzające Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 554 i Nr 160, poz.
1083), który stanowi:
"Art. 18. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września
1998 r.";
6) art. 5, art. 6, art. 7 ust. 2 i art. 8 ustawy z
dnia 22 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane, ustawy
o zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych ustaw (Dz. U. Nr
111, poz. 726), które stanowią:
"Art. 5. 1. Decyzje o dopuszczeniu do powszechnego
stosowania w budownictwie nowych materiałów budowlanych, wydane
przed dniem 1 stycznia 1995 r., do czasu wygaśnięcia ich ważności,
uznaje się jako aprobaty techniczne.
2. Do czasu wygaśnięcia ważności normy branżowej za
dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie
uznaje się wyroby budowlane, na które wydano certyfikat lub
deklarację zgodności z normą branżową.
Art. 6. Do spraw wszczętych przed dniem wejścia w
życie ustawy stosuje się przepisy tej ustawy."
Art. 7. "2. Minister Spraw Wewnętrznych i
Administracji, w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie
ustawy, ogłosi w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej
jednolity tekst ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, z
uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed
dniem wydania jednolitego tekstu.
Art. 8. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy
od dnia ogłoszenia.";
7) art. 150 ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie
niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji
publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz. U. Nr 106,
poz. 668), który stanowi:
"Art. 150. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia
1999 r., z wyjątkiem art. 26, art. 128 pkt 2, art. 139 pkt 1 i 10,
art. 145 ust. 2 i 4, art. 146 ust. 2 i 4 oraz art. 147 ust. 2 i 3,
które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia, i art. 34 pkt 1, art. 36
pkt 23, art. 48 pkt 1 i 3, art. 84, art. 97 pkt 1-3, 5-10 i 12-36
oraz art. 139 pkt 9 lit. a), które wchodzą w życie z dniem 1
stycznia 2000 r.";
8) art. 150 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o
służbie cywilnej (Dz. U. z 1999 r. Nr 49, poz. 483), który
stanowi:
"Art. 150. Ustawa wchodzi w życie po upływie 1
miesiąca od dnia ogłoszenia.";
9) art. 29 ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie
terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz. U. Nr 41, poz.
412), który stanowi:
"Art. 29. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od
dnia ogłoszenia.";
10) art. 2 ustawy z dnia 18 czerwca 1999 r. o zmianie
ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 62, poz. 682), który
stanowi:
"Art. 2. Ustawa wchodzi wżycie po upływie 14 dni od
dnia ogłoszenia.";
11) art. 75 ustawy z dnia 21 stycznia 2000 r. o
zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji
publicznej (Dz. U. Nr 12, poz. 136 i Nr 122, poz. 1323, z 2001 r.
Nr 154, poz. 1802, z 2002 r. Nr 208, poz. 1763 oraz z 2003 r. Nr
203, poz. 1966), który stanowi:
"Art. 75. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia,
z wyjątkiem:
1) art. 71, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia
z mocą od dnia 1 stycznia 1999 r.,
2) art. 5 pkt 6 i 8, art. 8 pkt 3, art. 25 pkt 26 i
art. 29 pkt 2, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia z mocą od
dnia 1 stycznia 2000 r.,
3) art. 24 pkt 6-10 i art. 41 pkt 2, które wchodzą w
życie z dniem 1 kwietnia 2000 r.,
4) art. 63 ust. 2, który wchodzi w życie z dniem 1
września 2000 r.,
5) art. 2, art. 14 pkt 2 lit. a), c)-e), pkt 3, 4 i 5
lit. a), art. 15 pkt 10 lit. d), art. 26 pkt 1, art. 30 pkt 1, art.
39 pkt 1 lit. a), art. 40 pkt 2 lit. b), art. 46 pkt 1 i 3 i art.
62, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.,
6) art. 25 pkt 20, który wchodzi w życie z dniem 1
września 2001 r.,
7) (uchylony).";
12) art. 2 ustawy z dnia 17 lutego 2000 r. o zmianie
ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 29, poz. 354), który
stanowi:
"Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od
dnia ogłoszenia.";
13) art. 54 ustawy z dnia 28 kwietnia 2000 r. o
systemie oceny zgodności, akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw
(Dz. U. Nr 43, poz. 489 oraz z 2002 r. Nr 166, poz. 1360), który
stanowi:
"Art. 54. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia
2001 r., z wyjątkiem:
1) art. 3-8 i art. 48 ust. 2, które wchodzą w życie
po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia,
2) art. 47, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia
2003 r.";
14) art. 68 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o
dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 109, poz. 1157), który
stanowi:
"Art. 68. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia
2001 r.";
15) art. 62 i 63 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o
samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz
urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42), które stanowią:
"Art. 62. Do postępowań administracyjnych wszczętych
przed dniem wejścia w życie ustawy, a niezakończonych decyzją
ostateczną, stosuje się przepisy ustawy. Właściwość organów określa
się na podstawie przepisów ustawy.
Art. 63. Ustawa wchodzi w życie po upływie 12
miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:
1) art. 61, który wchodzi w życie po upływie 14 dni
od dnia ogłoszenia,
2) art. 5 ust. 3 pkt 6 oraz art. 59 pkt 3, które
wchodzą w życie z dniem przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do
Unii Europejskiej.";
16) art. 78 i 79 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o
zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów
normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 120, poz.
1268), które stanowią:
"Art. 78. Akty wydane na podstawie upoważnień
ustawowych zmienianych niniejszą ustawą zachowują moc do czasu ich
zastąpienia przez akty wydane na podstawie niniejszej ustawy.
Art. 79. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy
od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów:
1) art. 74, który wchodzi w życie z dniem 30 grudnia
2000 r.,
2) art. 27 pkt 5 lit. b) i c), które wchodzą w życie
z dniem 1 stycznia 2001 r.,
3) art. 61, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia
2001 r.";
17) art. 220 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo
wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 i Nr 154, poz. 1803, z 2003 r. Nr
228, poz. 2259 oraz z 2005 r. Nr 267, poz. 2255), który
stanowi:
"Art. 220. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia
2002 r., z wyjątkiem:
1) art. 2 ust. 3, który wchodzi w życie z dniem 1
stycznia 2004 r.,
2) art. 89 ust. 1, 3 i 4, który wchodzi w życie z
dniem 1 lipca 2006 r.";
18) art. 62 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o
wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach
oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085), który
stanowi:
"Art. 62. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1
października 2001 r., z wyjątkiem:
1) art. 46 pkt 11, który wchodzi w życie z dniem
ogłoszenia ustawy,
2) art. 46 pkt 10, który wchodzi w życie z dniem 1
stycznia 2002 r.";
19) art. 17 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o zmianie
ustawy - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 110, poz. 1190),
który stanowi:
"Art. 17. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia
2002 r., z wyjątkiem art. 1 pkt 14 w zakresie dotyczącym art. 26a
ustawy, o której mowa w art. 1, który wchodzi w życie po upływie 14
dni od dnia ogłoszenia.";
20) art. 2 i 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o
zmianie ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 129, poz. 1439), które
stanowią:
"Art. 2. Przepisy art. 1 pkt 4 lit. a) i pkt 5
stosuje się z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską
członkostwa w Unii Europejskiej.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy
od dnia ogłoszenia.";
21) art. 53 ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o
zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o
zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji
rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 154, poz.
1800), który stanowi:
"Art. 53. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia
2002 r., z wyjątkiem:
1) art. 14 pkt 5, który wchodzi w życie z dniem 10
stycznia 2002 r.,
2) art. 32 pkt 1 i art. 41, które wchodzą w życie z
dniem 6 kwietnia 2002 r.,
3) art. 2 pkt 1 lit. b) i pkt 6, art. 5, art. 28 oraz
art. 39, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2002 r.,
4) art. 12 pkt 2 oraz art. 37 pkt 1-4, pkt 5 w
zakresie art. 5 ust. 2, art. 8 ust. 2 i art. 13, oraz pkt 6, które
wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.,
5) art. 25 pkt 2, który wchodzi w życie z dniem
uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii
Europejskiej.";
22) art. 235 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. Nr 74,
poz. 676), który stanowi:
"Art. 235. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni
od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 227 i art. 233, które wchodzą
w życie z dniem ogłoszenia.";
23) art. 7-9 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie
ustawy - Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr
80, poz. 718), które stanowią:
"Art. 7. 1. Do spraw wszczętych przed dniem wejścia w
życie ustawy, a niezakończonych decyzją ostateczną, stosuje się
przepisy dotychczasowe, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Do postępowań - dotyczących obiektów budowlanych
lub ich części będących w budowie albo wybudowanych bez wymaganego
pozwolenia na budowę albo zgłoszenia bądź też pomimo wniesienia
sprzeciwu przez właściwy organ - wszczętych przed dniem wejścia w
życie ustawy, a niezakończonych decyzją ostateczną, stosuje się
przepisy art. 1 pkt 37-39 oraz - w części odnoszącej się do art. 48
ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 1- art. 1 pkt 41.
3. Do obiektów budowlanych, w odniesieniu do których
przed dniem wejścia w życie ustawy wydano pozwolenie na budowę, nie
stosuje się przepisów o obowiązkowej kontroli budowy po
zawiadomieniu o zakończeniu budowy lub złożeniu wniosku o
pozwolenie na użytkowanie.
4. Właściwość organów w zakresie dotyczącym
załatwiania spraw, o których mowa w ust. 1 i 2, określa się na
podstawie przepisów ustawy.
5. Porozumienia z gminami o prowadzenie spraw z
zakresu właściwości starosty jako organu administracji
architektoniczno-budowlanej, obowiązujące w dniu wejścia w życie
ustawy, wygasają z dniem 31 grudnia 2003 r.
Art. 8. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na
podstawie art. 16 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 1, zachowują
moc do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych na podstawie
art. 16 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą.
Art. 9. Ustawa wchodzi w życie po upływie 2 miesięcy
od dnia ogłoszenia, z tym że przepisy art. 1 pkt 50, w części
dotyczącej obowiązku przeprowadzania kontroli, wchodzą w życie z
dniem 1 stycznia 2004 r.";
24) art. 8 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o zmianie
ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i
administracji morskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.
U. z 2004 r. Nr 6, poz. 41), który stanowi:
"Art. 8. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy
od dnia ogłoszenia.";
25) art. 41 i 42 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o
wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881), które stanowią:
"Art. 41. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na
podstawie art. 10 ust. 4 i 7 ustawy, o której mowa w art. 37,
zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych
wydanych odpowiednio na podstawie art. 7 ust. 2, art. 8 ust. 6 i
art. 9 ust. 6 niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż przez 12
miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 42. Ustawa wchodzi w życie z dniem uzyskania
przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.";
26) art. 2-4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o
zmianie ustawy - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 93, poz. 888), które
stanowią:
"Art. 2. 1. Do spraw wszczętych a niezakończonych
przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy
niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2-4.
2. W sprawach zmiany sposobu użytkowania obiektu
budowlanego lub jego części, wszczętych przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.
3. Przepisu art. 71a, ustawy o której mowa w art. 1,
nie stosuje się do zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego
lub jego części, bez wymaganego pozwolenia i dokonanego przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy. W takich przypadkach stosuje się
przepisy dotychczasowe.
4. Do spraw wszczętych a niezakończonych przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy do obliczania wysokości kar, o
których mowa w art. 57 ust. 7 oraz art. 59f ustawy, o której mowa w
art. 1, oraz opłaty legalizacyjnej stosuje się przepisy
dotychczasowe.
Art. 3. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na
podstawie art. 72 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 1, zachowują moc
do dnia wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych na
podstawie art. 72 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 1 w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od
dnia wejścia w życie ustawy.
Art. 4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od
dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:
1) art. 1 pkt 5, który wchodzi w życie z dniem
uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii
Europejskiej;
2) art. 1 pkt 24 lit. b w zakresie art. 57 ust. 7, w
stosunku do obiektów budowlanych, których budowa została zakończona
przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, który wchodzi w
życie z dniem 1 stycznia 2005 r.";
27) art. 113 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o
zmianie i uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez
Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr
96, poz. 959), który stanowi:
"Art. 113. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 maja 2004
r., z wyjątkiem:
1) art. 42, art. 44, art. 70, art. 71 pkt 10, art. 74
pkt 5 i 6, art. 94 pkt 3, art. 97, art. 100, art. 101, art. 103 pkt
17 oraz art. 112, które wchodzą w życie z dniem 30 kwietnia 2004
r.;
2) art. 85 pkt 7 w zakresie dotyczącym art. 456 ust.
1, który wchodzi w życie z dniem 2 maja 2004 r.";
28) art. 25 ustawy z dnia 18 maja 2005 r. o zmianie
ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz.
U. Nr 113, poz. 954), który stanowi:
"Art. 25. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od
dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:
1) art. 1 pkt 98, który wchodzi w życie z dniem 1
lipca 2005 r.;
2) art. 1 pkt 103, 116, 130 oraz 132 lit. a i c,
które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2006 r.;
3) art. 1 pkt 132 lit. b, który wchodzi w życie w
pierwszym dniu po wyborach do sejmików województw następnej
kadencji;
4) art. 1 pkt 64, pkt 109 w zakresie dotyczącym art.
305 ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1, pkt 110 w zakresie
dotyczącym art. 305a ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, a także pkt
119 w zakresie dotyczącym art. 340 ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w
art. 1, które wchodzą w życie po upływie 2 lat od dnia wejścia w
życie ustawy.";
29) art. 50 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o
rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. Nr 169, poz. 1419), który
stanowi:
"Art. 50. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od
jej ogłoszenia, z wyjątkiem art. 13 ust. 2, który wchodzi w życie z
dniem 1 czerwca 2006 r.";
30) art. 47 i 48 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o
przeprowadzaniu konkursów na stanowiska kierowników centralnych
urzędów administracji rządowej, prezesów agencji państwowych oraz
prezesów zarządów państwowych funduszy celowych (Dz. U. Nr 163,
poz. 1362 i Nr 267, poz. 2258), które stanowią:
"Art. 47. 1. Konkursy, o których mowa w ustawach
zmienianych niniejszą ustawą, zostaną ogłoszone w terminie 6
miesięcy od dnia jej wejścia w życie.
2. Osoby zajmujące w dniu wejścia w życie niniejszej
ustawy stanowiska kierowników centralnych urzędów administracji
rządowej, prezesów agencji państwowych oraz prezesów i zastępców
prezesów zarządów państwowych funduszy celowych pełnią swoje
obowiązki do czasu powołania na te stanowiska osób wyłonionych w
drodze konkursu.
3. Powołanie Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego,
Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego, Prezesa Głównego Urzędu
Statystycznego, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki,
Przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych i Giełd,
Przewodniczącego Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy
Emerytalnych, Prezesa Głównego Urzędu Miar, Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów oraz Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych
na zasadach określonych w niniejszej ustawie nastąpi po zakończeniu
kadencji, na którą zostali powołani.
Art. 48. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września
2005 r.";
31) art. 5-8 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie
ustawy - Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 163, poz. 1364), które stanowią:
"Art. 5. W stosunku do osób ubiegających się o
uprawnienia budowlane, które przed dniem wejścia w życie ustawy
uzyskały wykształcenie wymagane na podstawie przepisów
dotychczasowych oraz rozpoczęły odbywanie wymaganej praktyki,
stosuje się przepisy dotychczasowe.
Art. 6. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na
podstawie art. 16 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 1, oraz art.
28 ust. 4 ustawy, o której mowa w art. 3, zachowują moc do czasu
wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych odpowiednio
na podstawie art. 16 ust. 1 i 1a ustawy, o której mowa w art. 1,
oraz art. 28 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 3, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą.
Art. 7. Do spraw wszczętych a niezakończonych przed
dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy
dotychczasowe.
Art. 8. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od
dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisu art. 1 pkt 3, który wchodzi w
życie z dniem 1 stycznia 2006 r.";
32) art. 7 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o zmianie
ustawy o transporcie kolejowym oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U.
z 2006 r. Nr 12, poz. 63), który stanowi:
"Art. 7. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od
dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 9 w zakresie dotyczącym
art. 29a ust. 3, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2007
r.";
33) art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 2006 r. o
zmianie niektórych ustaw w związku z członkostwem Rzeczypospolitej
Polskiej w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 133, poz. 935), który
stanowi:
"Art. 17. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od
dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 2, który wchodzi w życie po
upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.".
Marszałek Sejmu:
M. Jurek
Załącznik do obwieszczenia Marszałka Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia 17 sierpnia 2006 r. (poz. 1118)
USTAWA
z dnia 7 lipca 1994 r.
Prawo
budowlane1)I)
Rozdział 1
Przepisy
ogólne
Art. 1. Ustawa - Prawo
budowlane, zwana dalej "ustawą", normuje działalność obejmującą
sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów
budowlanych oraz określa zasady działania organów administracji
publicznej w tych dziedzinach.
Art. 2. 1. Ustawy nie stosuje
się do wyrobisk górniczych.
2. Przepisy ustawy nie naruszają przepisów odrębnych,
a w szczególności:
1) prawa geologicznego i górniczego - w odniesieniu
do obiektów budowlanych zakładów górniczych;
2) prawa wodnego - w odniesieniu do urządzeń
wodnych;
3) 2) o ochronie zabytków i opiece nad
zabytkami - w odniesieniu do obiektów i obszarów wpisanych do
rejestru zabytków oraz obiektów i obszarów objętych ochroną
konserwatorską na podstawie miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego.
Art. 3. Ilekroć w ustawie jest
mowa o:
1) obiekcie budowlanym - należy przez to
rozumieć:
a) budynek wraz z instalacjami i urządzeniami
technicznymi,
b) budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz
z instalacjami i urządzeniami,
c) obiekt małej architektury;
2) budynku - należy przez to rozumieć taki obiekt
budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z
przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty
i dach;
2a) budynku mieszkalnym jednorodzinnym - należy przez
to rozumieć budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie
bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb
mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w
którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali
mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o
powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30 % powierzchni
całkowitej budynku;
3) 3) budowli - należy przez to rozumieć
każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej
architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty,
wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno
stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem
urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje),
ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje
przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków,
składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe,
nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia
terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części
budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych,
elektrowni wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod
maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części
przedmiotów składających się na całość użytkową;
4) obiekcie małej architektury - należy przez to
rozumieć niewielkie obiekty, a w szczególności:
a) kultu religijnego, jak: kapliczki, krzyże
przydrożne, figury,
b) posągi, wodotryski i inne obiekty architektury
ogrodowej,
c) użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu
porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki;
5) tymczasowym obiekcie budowlanym - należy przez to
rozumieć obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w
okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do
przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt
budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski
uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przekrycia
namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe,
barakowozy, obiekty kontenerowe;
6) budowie - należy przez to rozumieć wykonywanie
obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę,
rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego;
7) robotach budowlanych - należy przez to rozumieć
budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie
lub rozbiórce obiektu budowlanego;
7a) 4) przebudowie - należy przez to
rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje
zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu
budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak:
kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź
liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany
charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany
granic pasa drogowego;
8) remoncie - należy przez to rozumieć wykonywanie w
istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na
odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej
konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych
innych niż użyto w stanie pierwotnym;
9) urządzeniach budowlanych - należy przez to
rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym,
zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego
przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym
służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy,
ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki;
10) terenie budowy - należy przez to rozumieć
przestrzeń, w której prowadzone są roboty budowlane wraz z
przestrzenią zajmowaną przez urządzenia zaplecza budowy;
11) prawie do dysponowania nieruchomością na cele
budowlane - należy przez to rozumieć tytuł prawny wynikający z
prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego
prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego
uprawnienia do wykonywania robót budowlanych;
12) pozwoleniu na budowę - należy przez to rozumieć
decyzję administracyjną zezwalającą na rozpoczęcie i prowadzenie
budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu
budowlanego;
13) dokumentacji budowy - należy przez to rozumieć
pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem budowlanym,
dziennik budowy, protokoły odbiorów częściowych i końcowych, w
miarę potrzeby, rysunki i opisy służące realizacji obiektu, operaty
geodezyjne i książkę obmiarów, a w przypadku realizacji obiektów
metodą montażu - także dziennik montażu;
14) dokumentacji powykonawczej - należy przez to
rozumieć dokumentację budowy z naniesionymi zmianami dokonanymi w
toku wykonywania robót oraz geodezyjnymi pomiarami
powykonawczymi;
15) terenie zamkniętym - należy przez to rozumieć
teren zamknięty, o którym mowa w przepisach prawa geodezyjnego i
kartograficznego;
16) (uchylony);5)
17) właściwym organie - należy przez to rozumieć
organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru
budowlanego, stosownie do ich właściwości, określonej w rozdziale
8;
18) (uchylony);5)
19) organie samorządu zawodowego - należy przez to
rozumieć organy określone w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o
samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz
urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42, z późn.
zm.6));
20) obszarze oddziaływania obiektu - należy przez to
rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na
podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym
obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu;
21) (uchylony).7)
Art. 4. Każdy ma prawo
zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do
dysponowania nieruchomością na cele budowlane, pod warunkiem
zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami.
Art. 5. 1. Obiekt budowlany
wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc
pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w
sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz
zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając:
1) spełnienie wymagań podstawowych dotyczących:
a) bezpieczeństwa konstrukcji,
b) bezpieczeństwa pożarowego,
c) bezpieczeństwa użytkowania,
d) odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych
oraz ochrony środowiska,
e) ochrony przed hałasem i drganiami,
f) oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności
cieplnej przegród;
2) warunki użytkowe zgodne z przeznaczeniem obiektu,
w szczególności w zakresie:
a) zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz,
odpowiednio do potrzeb, w energię cieplną i paliwa, przy założeniu
efektywnego wykorzystania tych czynników,
b) usuwania ścieków, wody opadowej i odpadów;
3) możliwość utrzymania właściwego stanu
technicznego;
4) niezbędne warunki do korzystania z obiektów
użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa
wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne, w szczególności
poruszające się na wózkach inwalidzkich;
5) warunki bezpieczeństwa i higieny pracy;
6) ochronę ludności, zgodnie z wymaganiami obrony
cywilnej;
7) ochronę obiektów wpisanych do rejestru zabytków
oraz obiektów objętych ochroną konserwatorską;
8) odpowiednie usytuowanie na działce budowlanej;
9) 8) poszanowanie, występujących w
obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnionych interesów osób
trzecich, w tym zapewnienie dostępu do drogi publicznej;
10) warunki bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób
przebywających na terenie budowy.
2. Obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny
z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz
utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie
dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych
i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z
wymaganiami, o których mowa w ust. 1 pkt 1-7.
Art. 5a. 1. W przypadku budowy
obiektu liniowego, którego przebieg został ustalony w miejscowym
planie zagospodarowania przestrzennego, a także wykonywania innych
robót budowlanych dotyczących obiektu liniowego, gdy liczba stron w
postępowaniu przekracza 20, stosuje się przepis art. 49 Kodeksu
postępowania administracyjnego.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do inwestora oraz
właścicieli, użytkowników wieczystych i zarządców nieruchomości,
jeżeli na tych nieruchomościach są lub będą wykonywane roboty
budowlane.
Art. 6. Dla działek
budowlanych lub terenów, na których jest przewidziana budowa
obiektów budowlanych lub funkcjonalnie powiązanych zespołów
obiektów budowlanych, należy zaprojektować odpowiednie
zagospodarowanie, zgodnie z wymaganiami art. 5, zrealizować je
przed oddaniem tych obiektów (zespołów) do użytkowania oraz
zapewnić utrzymanie tego zagospodarowania we właściwym stanie
techniczno-użytkowym przez okres istnienia obiektów (zespołów)
budowlanych.
Art. 7. 1. Do przepisów
techniczno-budowlanych zalicza się:
1) warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać
obiekty budowlane i ich usytuowanie, uwzględniające wymagania, o
których mowa w art. 5;
2) warunki techniczne użytkowania obiektów
budowlanych.
2. Warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, określą, w
drodze rozporządzenia:
1) minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej dla budynków oraz związanych z nimi
urządzeń;
2) właściwi ministrowie, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej, dla obiektów budowlanych niewymienionych w pkt
1.
3. Warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą
określić, w drodze rozporządzenia:
1) minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej - dla budynków mieszkalnych;
2) właściwi ministrowie, w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej - dla innych obiektów budowlanych.
Art. 8. Rada Ministrów może
określić, w drodze rozporządzenia, dodatkowe warunki techniczne,
jakim powinny odpowiadać budynki służące bezpieczeństwu lub
obronności państwa, albo których przepisów, wydanych na podstawie
art. 7 ust. 2 pkt 1, nie stosuje się do tych budynków.
Art. 9. 1. W przypadkach
szczególnie uzasadnionych dopuszcza się odstępstwo od przepisów
techniczno-budowlanych, o których mowa w art. 7. Odstępstwo nie
może powodować zagrożenia życia ludzi lub bezpieczeństwa mienia, a
w stosunku do obiektów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 -
ograniczenia dostępności dla osób niepełnosprawnych oraz nie
powinno powodować pogorszenia warunków zdrowotno-sanitarnych i
użytkowych, a także stanu środowiska, po spełnieniu określonych
warunków zamiennych.
2. Właściwy organ, po uzyskaniu upoważnienia
ministra, który ustanowił przepisy techniczno-budowlane, w drodze
postanowienia, udziela bądź odmawia zgody na odstępstwo.
3. Wniosek do ministra, o którym mowa w ust. 2, w
sprawie upoważnienia do udzielenia zgody na odstępstwo właściwy
organ składa przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę. Wniosek
powinien zawierać:
1) charakterystykę obiektu oraz, w miarę potrzeby,
projekt zagospodarowania działki lub terenu, a jeżeli odstępstwo
mogłoby mieć wpływ na środowisko lub nieruchomości sąsiednie -
również projekty zagospodarowania tych nieruchomości, z
uwzględnieniem istniejącej i projektowanej zabudowy;
2) szczegółowe uzasadnienie konieczności wprowadzenia
odstępstwa;
3) propozycje rozwiązań zamiennych;
4) pozytywną opinię wojewódzkiego konserwatora
zabytków w odniesieniu do obiektów budowlanych wpisanych do
rejestru zabytków oraz innych obiektów budowlanych usytuowanych na
obszarach objętych ochroną konserwatorską;
5) w zależności od potrzeb - pozytywną opinię innych
zainteresowanych organów.
4. Minister, o którym mowa w ust. 2, może uzależnić
upoważnienie do wyrażenia zgody na odstępstwo od spełnienia
dodatkowych warunków.
Art. 10.9) Wyroby
wytworzone w celu zastosowania w obiekcie budowlanym w sposób
trwały, o właściwościach użytkowych, umożliwiających prawidłowo
zaprojektowanym i wykonanym obiektom budowlanym spełnienie wymagań
podstawowych, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, można stosować
przy wykonywaniu robót budowlanych wyłącznie, jeżeli wyroby te
zostały wprowadzone do obrotu zgodnie z przepisami odrębnymi.
Art. 10a.
(uchylony).10)
Art. 11. 1. Minister właściwy
do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, dopuszczalne
stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowia wydzielanych
przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposażenia w
pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi.
2. Minister właściwy do spraw rolnictwa, w
porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, może określić,
w drodze rozporządzenia, dopuszczalne stężenia i natężenia
czynników szkodliwych w pomieszczeniach przeznaczonych dla
zwierząt.
Rozdział 2
Samodzielne funkcje techniczne w
budownictwie
Art. 12. 1. Za samodzielną
funkcję techniczną w budownictwie uważa się działalność związaną z
koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego
rozwiązania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz
techniczno-organizacyjnych, a w szczególności działalność
obejmującą:
1) projektowanie, sprawdzanie projektów
architektoniczno-budowlanych i sprawowanie nadzoru autorskiego;
2) kierowanie budową lub innymi robotami
budowlanymi;
3) kierowanie wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów
budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczną wytwarzania tych
elementów;
4) wykonywanie nadzoru inwestorskiego;
5) sprawowanie kontroli technicznej utrzymania
obiektów budowlanych;
6) (uchylony);11)
7) rzeczoznawstwo budowlane.
2.12) Samodzielne funkcje techniczne
w budownictwie, określone w ust. 1 pkt 1-5, mogą wykonywać
wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i
praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania
działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją,
stwierdzone decyzją, zwaną dalej "uprawnieniami budowlanymi",
wydaną przez organ samorządu zawodowego.
3.12) Warunkiem uzyskania uprawnień
budowlanych jest zdanie egzaminu ze znajomości procesu budowlanego
oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej.
4. Egzamin składa się przed komisją egzaminacyjną
powoływaną przez organ samorządu zawodowego albo inny upoważniony
organ.
5. Koszty postępowania kwalifikacyjnego, obejmujące w
szczególności wynagrodzenie członków komisji egzaminacyjnej, ponosi
osoba ubiegająca się o nadanie uprawnień budowlanych.
6. Osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w
budownictwie są odpowiedzialne za wykonywanie tych funkcji zgodnie
z przepisami i zasadami wiedzy technicznej oraz za należytą
staranność w wykonywaniu pracy, jej właściwą organizację,
bezpieczeństwo i jakość.
7.13) Podstawę do wykonywania
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie stanowi wpis, w
drodze decyzji, do centralnego rejestru, o którym mowa w art. 88a
ust. 1 pkt 3 lit. a, oraz - zgodnie z odrębnymi przepisami - wpis
na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, potwierdzony
zaświadczeniem wydanym przez tę izbę, z określonym w nim terminem
ważności.
8. (uchylony).14)
Art. 12a. 1. Samodzielne
funkcje techniczne w budownictwie, oprócz osób, o których mowa w
art. 12, mogą również wykonywać osoby będące obywatelami państw
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Konfederacji
Szwajcarskiej, które:15)
1) 16) posiadają w tych państwach
prawo wykonywania czynności odpowiadających samodzielnym funkcjom
technicznym w budownictwie;
2) ukończyły studia wyższe zagraniczne uznane w
Polsce za równorzędne;
3) odbyły dwuletnią praktykę przy sporządzaniu
projektów lub na budowie.
2. Właściwy organ samorządu zawodowego przeprowadza
postępowanie weryfikacyjne w zakresie, o którym mowa w ust. 1, i
wydaje decyzję w sprawie nadania uprawnień budowlanych.
2a. Przepisów ust. 1 pkt 2 i 3 nie stosuje się do
osób, którym państwo członkowskie Unii Europejskiej nadało tytuł
zawodowy architekta za szczególnie wyróżniające się osiągnięcia w
dziedzinie architektury.
3. Do osób, o których mowa w ust. 1, stosuje się
przepisy ustawy, z wyjątkiem art. 14 ust. 3.
Art. 12b. Umowa międzynarodowa
zawarta na zasadzie wzajemności może określić inny tryb nadawania
uprawnień budowlanych.
Art. 12c.17)
Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty
i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, wykaz dyplomów,
certyfikatów i innych dokumentów oraz tytułów naukowych
potwierdzających posiadanie kwalifikacji zawodowych w dziedzinie
architektury, wydawanych w państwach członkowskich Unii
Europejskiej oraz państwach członkowskich Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronach umowy o Europejskim
Obszarze Gospodarczym, które są uznawane w Rzeczypospolitej
Polskiej, biorąc pod uwagę wymagania Unii Europejskiej w zakresie
uznawania kwalifikacji zawodowych.
Art. 13. 1. Uprawnienia
budowlane mogą być udzielane do:
1) projektowania;
2) kierowania robotami budowlanymi.
2. W uprawnieniach budowlanych należy określić
specjalność i ewentualną specjalizację techniczno-budowlaną oraz
zakres prac projektowych lub robót budowlanych objętych danym
uprawnieniem.
3. Uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi
stanowią również podstawę do wykonywania samodzielnych funkcji
technicznych, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 i 4.
4. Uprawnienia do projektowania lub kierowania
robotami budowlanymi stanowią również podstawę do wykonywania
samodzielnych funkcji technicznych, o których mowa w art. 12 ust. 1
pkt 5 i 611).
Art. 14. 1. Uprawnienia
budowlane są udzielane w specjalnościach:
1) architektonicznej;
2) konstrukcyjno-budowlanej;
2a) drogowej;
2b) mostowej;
2c) 18) kolejowej;
2d) 18) wyburzeniowej;
2e) 18) telekomunikacyjnej;
3) (uchylony);19)
4) instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i
urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i
kanalizacyjnych;
5) instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i
urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych;
6) (uchylony).20)
2. W ramach specjalności wymienionych w ust. 1 mogą
być wyodrębniane specjalizacje techniczno-budowlane.
3.21) Uzyskanie uprawnień budowlanych w
specjalnościach, o których mowa w ust. 1, wymaga:
1) do projektowania bez ograniczeń i sprawdzania
projektów architektoniczno-budowlanych:
a) ukończenia studiów magisterskich, w rozumieniu
przepisów o szkolnictwie wyższym, na kierunku odpowiednim dla danej
specjalności,
b) odbycia dwuletniej praktyki przy sporządzaniu
projektów,
c) odbycia rocznej praktyki na budowie;
2) do projektowania w ograniczonym zakresie:
a) ukończenia wyższych studiów zawodowych, w
rozumieniu przepisów o wyższych szkołach zawodowych, na kierunku
odpowiednim dla danej specjalności lub ukończenia studiów
magisterskich, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym, na
kierunku pokrewnym dla danej specjalności,
b) odbycia dwuletniej praktyki przy sporządzaniu
projektów,
c) odbycia rocznej praktyki na budowie;
3) do kierowania robotami budowlanymi bez
ograniczeń:
a) ukończenia studiów magisterskich, w rozumieniu
przepisów o szkolnictwie wyższym, na kierunku odpowiednim dla danej
specjalności,
b) odbycia dwuletniej praktyki na budowie;
4) do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym
zakresie:
a) ukończenia wyższych studiów zawodowych, w
rozumieniu przepisów o wyższych szkołach zawodowych, na kierunku
odpowiednim dla danej specjalności lub ukończenia studiów
magisterskich, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym, na
kierunku pokrewnym dla danej specjalności,
b) odbycia trzyletniej praktyki na budowie.
4. Warunkiem zaliczenia praktyki zawodowej jest praca
polegająca na bezpośrednim uczestnictwie w pracach projektowych
albo na pełnieniu funkcji technicznej na budowie pod kierownictwem
osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane, a w przypadku
odbywania praktyki za granicą pod kierunkiem osoby posiadającej
uprawnienia odpowiednie w danym kraju.
5.22) Do osób ubiegających się o
uprawnienia budowlane bez ograniczeń, posiadających uprawnienia
budowlane w ograniczonym zakresie w tej specjalności, nie stosuje
się przepisów ust. 3 pkt 1 lit. b i c lub ust. 3 pkt 3 lit. b.
Art. 15.23) 1.
Rzeczoznawcą budowlanym może być osoba, która:
1) korzysta w pełni z praw publicznych;
2) posiada:
a) tytuł zawodowy magistra inżyniera, magistra
inżyniera architekta, inżyniera lub inżyniera architekta,
b) uprawnienia budowlane bez ograniczeń,
c) co najmniej 10 lat praktyki w zakresie objętym
rzeczoznawstwem,
d) znaczący dorobek praktyczny w zakresie objętym
rzeczoznawstwem.
2. Właściwy organ samorządu zawodowego, na wniosek
zainteresowanego, orzeka, w drodze decyzji, o nadaniu tytułu
rzeczoznawcy budowlanego, określając zakres rzeczoznawstwa.
3. Właściwy organ samorządu zawodowego może również
nadać tytuł rzeczoznawcy osobie, która nie spełnia warunku, o
którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a i b, ale posiada szczególną
wiedzę i doświadczenie w zakresie nieobjętym uprawnieniami
budowlanymi.
4. Podstawę do podjęcia czynności rzeczoznawcy
budowlanego stanowi dokonanie wpisu, w drodze decyzji, do
centralnego rejestru rzeczoznawców budowlanych.
5. Właściwy organ samorządu zawodowego orzeka, w
drodze decyzji, o pozbawieniu tytułu rzeczoznawcy budowlanego na
wniosek rzeczoznawcy lub w razie:
1) pozbawienia praw publicznych;
2) ukarania z tytułu odpowiedzialności zawodowej;
3) nienależytego wykonywania czynności rzeczoznawcy
budowlanego.
6. Właściwy organ samorządu zawodowego przesyła
ostateczną decyzję o pozbawieniu tytułu rzeczoznawcy budowlanego do
Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
7. Skreślenie z centralnego rejestru rzeczoznawców
budowlanych następuje:
1) na podstawie ostatecznej decyzji o pozbawieniu
tytułu rzeczoznawcy budowlanego;
2) w razie śmierci rzeczoznawcy.
Art. 16. 1. Minister właściwy
do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej
określi, w drodze rozporządzenia: rodzaje i zakres przygotowania
zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w
budownictwie, sposób stwierdzania posiadania tego przygotowania,
ograniczenia zakresu uprawnień budowlanych, wykaz kierunków
wykształcenia odpowiedniego i pokrewnego dla danej specjalności,
wykaz specjalizacji wyodrębnionych w ramach poszczególnych
specjalności, a także sposób przeprowadzania i zakres egzaminu,
zasady odpłatności za postępowanie kwalifikacyjne oraz zasady
wynagradzania członków komisji egzaminacyjnej.
1a.24) W rozporządzeniu, o którym mowa w
ust. 1, należy w szczególności uregulować sprawy:
1) sposobu dokumentowania posiadanego wykształcenia i
kwalifikowania wykształcenia za odpowiednie lub pokrewne,
2) sposobu dokumentowania praktyki i kryteriów
uznawania praktyki,
3) sposobu przeprowadzania egzaminu na uprawnienia
budowlane,
4) ustalania wysokości odpłatności za postępowanie
kwalifikacyjne,
5) ustalania wynagrodzenia członków komisji
egzaminacyjnej,
6) sposobu stwierdzania przygotowania zawodowego oraz
uzyskiwania specjalizacji techniczno-budowlanej,
7) ograniczania zakresu uprawnień budowlanych,
8) określania rodzajów specjalizacji
techniczno-budowlanych,
w taki sposób, aby mając na względzie
zachowanie interesu osób ubiegających się o nadanie uprawnień
budowlanych, rozporządzenie nie stwarzało problemów
interpretacyjnych przy stosowaniu w praktyce.
2. (uchylony).25)
3. (uchylony).25)
4. (uchylony).25)
5. (uchylony).25)
6. (uchylony).25)
Rozdział 3
Prawa i obowiązki uczestników procesu
budowlanego
Art. 17. Uczestnikami procesu
budowlanego, w rozumieniu ustawy, są:
1) inwestor;
2) inspektor nadzoru inwestorskiego;
3) projektant;
4) kierownik budowy lub kierownik robót.
Art. 18. 1. Do obowiązków
inwestora należy zorganizowanie procesu budowy, z uwzględnieniem
zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a w
szczególności zapewnienie:
1) opracowania projektu budowlanego i, stosownie do
potrzeb, innych projektów,
2) objęcia kierownictwa budowy przez kierownika
budowy,
3) opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia,
4) wykonania i odbioru robót budowlanych,
5) w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem
skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi, nadzoru
nad wykonywaniem robót budowlanych
- przez osoby o odpowiednich
kwalifikacjach zawodowych.
2. Inwestor może ustanowić inspektora nadzoru
inwestorskiego na budowie.
3. Inwestor może zobowiązać projektanta do
sprawowania nadzoru autorskiego.
Art. 19. 1. Właściwy organ
może w decyzji o pozwoleniu na budowę nałożyć na inwestora
obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego, a także
obowiązek zapewnienia nadzoru autorskiego, w przypadkach
uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania obiektu lub robót
budowlanych bądź przewidywanym wpływem na środowisko.
2. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia,
rodzaje obiektów budowlanych, przy których realizacji jest wymagane
ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego, oraz listę obiektów
budowlanych i kryteria techniczne, jakimi powinien kierować się
organ podczas nakładania na inwestora obowiązku ustanowienia
inspektora nadzoru inwestorskiego.
Art. 20. 1. Do podstawowych
obowiązków projektanta należy:
1) 26) opracowanie projektu
budowlanego w sposób zgodny z ustaleniami określonymi w decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia,
o której mowa w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony
środowiska (Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902), lub w pozwoleniu, o
którym mowa w art. 23 i art. 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o
obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji
morskiej (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1502, z późn.
zm.27)), wymaganiami ustawy, przepisami oraz zasadami
wiedzy technicznej;
1a) zapewnienie, w razie potrzeby, udziału w
opracowaniu projektu osób posiadających uprawnienia budowlane do
projektowania w odpowiedniej specjalności oraz wzajemne
skoordynowanie techniczne wykonanych przez te osoby opracowań
projektowych, zapewniające uwzględnienie zawartych w przepisach
zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie budowy, z
uwzględnieniem specyfiki projektowanego obiektu budowlanego;
1b) sporządzenie informacji dotyczącej bezpieczeństwa
i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego obiektu
budowlanego, uwzględnianej w planie bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia;
2) uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń
rozwiązań projektowych w zakresie wynikającym z przepisów;
3) wyjaśnianie wątpliwości dotyczących projektu i
zawartych w nim rozwiązań;
3a) 28) sporządzanie lub uzgadnianie
indywidualnej dokumentacji technicznej, o której mowa w art. 10
ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych
(Dz. U. Nr 92, poz. 881);
4) sprawowanie nadzoru autorskiego na żądanie
inwestora lub właściwego organu w zakresie:
a) stwierdzania w toku wykonywania robót budowlanych
zgodności realizacji z projektem,
b) uzgadniania możliwości wprowadzenia rozwiązań
zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych
przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego.
2. Projektant ma obowiązek zapewnić sprawdzenie
projektu architektoniczno-budowlanego pod względem zgodności z
przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, przez osobę posiadającą
uprawnienia budowlane do projektowania bez ograniczeń w
odpowiedniej specjalności lub rzeczoznawcę budowlanego.
3. Obowiązek, o którym mowa w ust. 2, nie
dotyczy:
1) zakresu objętego sprawdzaniem i opiniowaniem na
podstawie przepisów szczególnych;
2) projektów obiektów budowlanych o prostej
konstrukcji, jak: budynki mieszkalne jednorodzinne, niewielkie
obiekty gospodarcze, inwentarskie i składowe.
4.29) Projektant, a także
sprawdzający, o którym mowa w ust. 2, do projektu budowlanego
dołącza oświadczenie o sporządzeniu projektu budowlanego, zgodnie z
obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy
technicznej.
Art. 21. Projektant, w trakcie
realizacji budowy, ma prawo:
1) wstępu na teren budowy i dokonywania zapisów w
dzienniku budowy dotyczących jej realizacji;
2) żądania wpisem do dziennika budowy wstrzymania
robót budowlanych w razie:
a) stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia,
b) wykonywania ich niezgodnie z projektem.
Art. 21a. 1. Kierownik budowy jest obowiązany,
w oparciu o informację, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b,
sporządzić lub zapewnić sporządzenie, przed rozpoczęciem budowy,
planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględniając specyfikę
obiektu budowlanego i warunki prowadzenia robót budowlanych, w tym
planowane jednoczesne prowadzenie robót budowlanych i produkcji
przemysłowej.
1a. Plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie
sporządza się, jeżeli:
1) w trakcie budowy wykonywany będzie przynajmniej
jeden z rodzajów robót budowlanych wymienionych w ust. 2 lub
2) przewidywane roboty budowlane mają trwać dłużej
niż 30 dni roboczych i jednocześnie będzie przy nich zatrudnionych
co najmniej 20 pracowników lub pracochłonność planowanych robót
będzie przekraczać 500 osobodni.
2. W planie, o którym mowa w ust. 1, należy
uwzględnić specyfikę następujących rodzajów robót budowlanych:
1) których charakter, organizacja lub miejsce
prowadzenia stwarza szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia
bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a w szczególności przysypania
ziemią lub upadku z wysokości;
2) przy prowadzeniu których występują działania
substancji chemicznych lub czynników biologicznych zagrażających
bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi;
3) stwarzających zagrożenie promieniowaniem
jonizującym;
4) prowadzonych w pobliżu linii wysokiego napięcia
lub czynnych linii komunikacyjnych;
5) stwarzających ryzyko utonięcia pracowników;
6) prowadzonych w studniach, pod ziemią i w
tunelach;
7) wykonywanych przez kierujących pojazdami
zasilanymi z linii napowietrznych;
8) wykonywanych w kesonach, z atmosferą wytwarzaną ze
sprężonego powietrza;
9) wymagających użycia materiałów wybuchowych;
10) prowadzonych przy montażu i demontażu ciężkich
elementów prefabrykowanych.
3. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia przy wykonywaniu robót budowlanych określają odrębne
przepisy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
4. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy zakres i formę:
a) informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia,
b) planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
- mając na uwadze specyfikę projektowanego obiektu
budowlanego;
2) szczegółowy zakres rodzajów robót budowlanych, o
których mowa w ust. 2, mając na uwadze stopień zagrożeń, jakie
stwarzają poszczególne ich rodzaje.
Art. 22. Do podstawowych
obowiązków kierownika budowy należy:
1) protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie
zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim
obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami
osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami
środowiska przyrodniczego i kulturowego;
2) prowadzenie dokumentacji budowy;
3) zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz
zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego w
sposób zgodny z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami, w
tym techniczno-budowlanymi, oraz przepisami bezpieczeństwa i
higieny pracy;
3a) koordynowanie realizacji zadań zapobiegających
zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia:
a) przy opracowywaniu technicznych lub
organizacyjnych założeń planowanych robót budowlanych lub ich
poszczególnych etapów, które mają być prowadzone jednocześnie lub
kolejno,
b) przy planowaniu czasu wymaganego do zakończenia
robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów;
3b) koordynowanie działań zapewniających
przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zawartych w przepisach, o których
mowa w art. 21a ust. 3, oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia;
3c) wprowadzanie niezbędnych zmian w informacji, o
której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, oraz w planie bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia, wynikających z postępu wykonywanych robót
budowlanych;
3d) podejmowanie niezbędnych działań
uniemożliwiających wstęp na budowę osobom nieupoważnionym;
4) wstrzymanie robót budowlanych w przypadku
stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne
zawiadomienie o tym właściwego organu;
5) zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika
budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu
wykonywania ich niezgodnie z projektem;
6) realizacja zaleceń wpisanych do dziennika
budowy;
7) zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru
wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz
zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie
prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów
kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;
8) przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu
budowlanego;
9) zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru
odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w
czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a
także przekazanie inwestorowi oświadczenia, o którym mowa w art. 57
ust. 1 pkt 2.
Art. 23. Kierownik budowy ma
prawo:
1) występowania do inwestora o zmiany w rozwiązaniach
projektowych, jeżeli są one uzasadnione koniecznością zwiększenia
bezpieczeństwa realizacji robót budowlanych lub usprawnienia
procesu budowy;
2) ustosunkowania się w dzienniku budowy do zaleceń w
nim zawartych.
Art. 23a.
(uchylony).30)
Art. 24. 1. Łączenie funkcji
kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego nie jest
dopuszczalne.
2. Przepisy ust. 1 oraz art. 22 i art. 23 stosuje się
odpowiednio do kierownika robót.
Art. 25. Do podstawowych
obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy:
1) reprezentowanie inwestora na budowie przez
sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem i
pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy
technicznej;
2) sprawdzanie jakości wykonywanych robót i
wbudowanych wyrobów budowlanych, a w szczególności zapobieganie
zastosowaniu wyrobów budowlanych wadliwych i niedopuszczonych do
stosowania w budownictwie;
3) sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających
zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach
technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów
kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru
gotowych obiektów budowlanych i przekazywanie ich do
użytkowania;
4) potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz
usunięcia wad, a także, na żądanie inwestora, kontrolowanie
rozliczeń budowy.
Art. 26. Inspektor nadzoru
inwestorskiego ma prawo:
1) wydawać kierownikowi budowy lub kierownikowi robót
polecenia, potwierdzone wpisem do dziennika budowy, dotyczące:
usunięcia nieprawidłowości lub zagrożeń, wykonania prób lub badań,
także wymagających odkrycia robót lub elementów zakrytych, oraz
przedstawienia ekspertyz dotyczących prowadzonych robót budowlanych
i dowodów dopuszczenia do stosowania w budownictwie wyrobów
budowlanych oraz urządzeń technicznych;
2) żądać od kierownika budowy lub kierownika robót
dokonania poprawek bądź ponownego wykonania wadliwie wykonanych
robót, a także wstrzymania dalszych robót budowlanych w przypadku,
gdyby ich kontynuacja mogła wywołać zagrożenie bądź spowodować
niedopuszczalną niezgodność z projektem lub pozwoleniem na
budowę.
Art. 27. Przy budowie obiektu
budowlanego, wymagającego ustanowienia inspektorów nadzoru
inwestorskiego w zakresie różnych specjalności, inwestor wyznacza
jednego z nich jako koordynatora ich czynności na budowie.
Rozdział 4
Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie
robót budowlanych
Art. 28. 1. Roboty budowlane
można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o
pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31.
2. Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na
budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub
zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania
obiektu.
3. Przepisu art. 31 Kodeksu postępowania
administracyjnego nie stosuje się w postępowaniu w sprawie
pozwolenia na budowę.
Art. 29. 1. Pozwolenia na
budowę nie wymaga budowa:
1) obiektów gospodarczych związanych z produkcją
rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej
działki siedliskowej:
a) parterowych budynków gospodarczych o
powierzchni zabudowy do 35 m2, przy rozpiętości
konstrukcji nie większej niż 4,80 m,
b) płyt do składowania obornika,
c) szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę o
pojemności do 25 m3,
d) naziemnych silosów na materiały sypkie o
pojemności do 30 m3 i wysokości nie większej niż 4,50
m,
e) suszarni kontenerowych o powierzchni zabudowy do
21 m2;
2) 31) wolno stojących parterowych
budynków gospodarczych, wiat i altan oraz przydomowych oranżerii
(ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 25 m2, przy
czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać
dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;
3) indywidualnych przydomowych oczyszczalni ścieków o
wydajności do 7,50 m3 na dobę;
4) 32) altan i obiektów gospodarczych na
działkach w rodzinnych ogrodach działkowych o powierzchni zabudowy
do 25 m2 w miastach i do 35 m2 poza granicami
miast oraz wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy
dachach płaskich;
5) wiat przystankowych i peronowych;
6) budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do
20 m2, służących jako zaplecze do bieżącego utrzymania
linii kolejowych, położonych na terenach stanowiących własność
Skarbu Państwa i będących we władaniu zarządu kolei;
7) 33) wolno stojących kabin
telefonicznych, szaf i słupków telekomunikacyjnych;
8) parkometrów z własnym zasilaniem;
9) 34) boisk szkolnych oraz boisk, kortów
tenisowych, bieżni służących do rekreacji;
10) miejsc postojowych dla samochodów osobowych do 10
stanowisk włącznie;
11) zatok parkingowych na drogach wojewódzkich,
powiatowych i gminnych;
12) tymczasowych obiektów budowlanych, niepołączonych
trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w
inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu, o którym mowa w
art. 30 ust. 1, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia
rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu; zwolnienie to nie
dotyczy obiektów, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko w
rozumieniu przepisów o ochronie środowiska;
13) 35) gospodarczych obiektów budowlanych
o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy rozpiętości
konstrukcji nie większej niż 4,80 m, przeznaczonych wyłącznie na
cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu
Państwa;
14) obiektów budowlanych piętrzących wodę i
upustowych o wysokości piętrzenia poniżej 1 m poza rzekami
żeglownymi oraz poza obszarem parków narodowych, rezerwatów
przyrody i parków krajobrazowych oraz ich otulin;
15) przydomowych basenów i oczek wodnych o
powierzchni do 30 m2;
16) pomostów o długości całkowitej do 25 m i
wysokości, liczonej od korony pomostu do dna akwenu, do 2,50 m,
służących do:
a) cumowania niewielkich jednostek pływających, jak
łodzie, kajaki, jachty,
b) uprawiania wędkarstwa,
c) rekreacji;
17) 36) opasek brzegowych oraz
innych sztucznych, powierzchniowych lub liniowych umocnień brzegów
rzek i potoków górskich oraz brzegu morskiego, brzegu morskich wód
wewnętrznych, niestanowiących konstrukcji oporowych;
18) pochylni przeznaczonych dla osób
niepełnosprawnych;
19) instalacji zbiornikowych na gaz płynny z
pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m3,
przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach
mieszkalnych jednorodzinnych;
20) 37) przyłączy: elektroenergetycznych,
wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i
telekomunikacyjnych;
21) urządzeń pomiarowych, wraz z ogrodzeniami i
drogami wewnętrznymi, państwowej służby
hydrologiczno-meteorologicznej i państwowej służby
hydrogeologicznej:
a) posterunków: wodowskazowych, meteorologicznych,
opadowych oraz wód podziemnych,
b) punktów: obserwacyjnych stanów wód podziemnych
oraz monitoringu jakości wód podziemnych,
c) piezometrów obserwacyjnych i obudowanych
źródeł;
22) obiektów małej architektury;
23) ogrodzeń;
24) obiektów przeznaczonych do czasowego użytkowania
w trakcie realizacji robót budowlanych, położonych na terenie
budowy, oraz ustawianie barakowozów używanych przy wykonywaniu
robót budowlanych, badaniach geologicznych i pomiarach
geodezyjnych;
25) tymczasowych obiektów budowlanych stanowiących
wyłącznie eksponaty wystawowe, niepełniących jakichkolwiek funkcji
użytkowych, usytuowanych na terenach przeznaczonych na ten cel;
26) znaków geodezyjnych, a także obiektów
triangulacyjnych, poza obszarem parków narodowych i rezerwatów
przyrody;
27) 38) instalacji telekomunikacyjnych w
obrębie budynków będących w użytkowaniu.
2. Pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót
budowlanych polegających na:
1) 39) remoncie istniejących
obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych, z wyjątkiem obiektów
wpisanych do rejestru zabytków;
2) (uchylony);40)
3) (uchylony);40)
4) 41) dociepleniu budynków o wysokości do
12 m;
5) utwardzeniu powierzchni gruntu na działkach
budowlanych;
6) 42) instalowaniu tablic i urządzeń
reklamowych, z wyjątkiem usytuowanych na obiektach wpisanych do
rejestru zabytków w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i
opiece nad zabytkami oraz z wyjątkiem reklam świetlnych i
podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym w rozumieniu
przepisów o ruchu drogowym;
7) (uchylony);43)
8) (uchylony);43)
9) wykonywaniu urządzeń melioracji wodnych
szczegółowych, z wyjątkiem:44)
a) ziemnych stawów hodowlanych,
b) urządzeń melioracji wodnych szczegółowych
usytuowanych w granicach parków narodowych, rezerwatów przyrody i
parków krajobrazowych oraz ich otulin;
10) 45) wykonywaniu ujęć wód
śródlądowych powierzchniowych o wydajności poniżej 50
m3/h oraz obudowy ujęć wód podziemnych;
11) 46) przebudowie sieci
elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych,
cieplnych i telekomunikacyjnych;
12) 47) przebudowie dróg, torów i urządzeń
kolejowych;
13) 48) wykonywaniu podczyszczeniowych
robót czerpalnych polegających na usunięciu spłyceń dna, powstałych
w czasie użytkowania basenów i kanałów portowych oraz torów
wodnych, w stosunku do głębokości technicznych (eksploatacyjnych) i
nachyleń skarp podwodnych akwenu;
14) instalowaniu krat na obiektach budowlanych;
15) instalowaniu urządzeń na obiektach
budowlanych;
16) 49) montażu wolno stojących kolektorów
słonecznych.
Art. 29a.50) 1.
Budowa przyłączy, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 20, wymaga
sporządzenia planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej
lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego
i kartograficznego.
2. Do budowy, o której mowa w ust. 1, stosuje się
przepisy prawa energetycznego albo o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę
i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli
inwestor dokonał zgłoszenia, o którym mowa w art. 30.
Art. 30. 1. Zgłoszenia
właściwemu organowi wymaga:
1) 51) budowa, o której mowa w art.
29 ust. 1 pkt 1-3, pkt 5-19 i pkt 21;
1a) 52) budowa, o której mowa w art. 29
ust. 1 pkt 20 - z zastrzeżeniem art. 29a;
2) 53) wykonywanie robót budowlanych, o
których mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1, 4-6 oraz 9-13;
3) budowa ogrodzeń od strony dróg, ulic, placów,
torów kolejowych i innych miejsc publicznych oraz ogrodzeń o
wysokości powyżej 2,20 m i wykonywanie robót budowlanych
polegających na instalowaniu:
a) krat na budynkach mieszkalnych wielorodzinnych,
użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego oraz obiektach
wpisanych do rejestru zabytków,
b) urządzeń o wysokości powyżej 3 m na obiektach
budowlanych,
c) 54) na obiektach budowlanych - urządzeń
emitujących pola elektromagnetyczne, będących instalacjami w
rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony
środowiska, zaliczanych do przedsięwzięć mogących znacząco
oddziaływać na środowisko w rozumieniu tej ustawy;
4) budowa obiektów małej architektury w miejscach
publicznych.
2. W zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres i
sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia.
Do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie, o którym mowa w art. 32
ust. 4 pkt 2, oraz, w zależności od potrzeb, odpowiednie szkice lub
rysunki, a także pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane
odrębnymi przepisami. W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia
właściwy organ nakłada, w drodze postanowienia, na zgłaszającego
obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie, brakujących
dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia - wnosi sprzeciw, w
drodze decyzji.
3.55) Do zgłoszenia budowy, o której mowa
w art. 29 ust. 1 pkt 19 i 20, należy ponadto dołączyć projekt
zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem technicznym
instalacji, wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie
uprawnienia budowlane. Projekt zagospodarowania działki lub terenu,
w przypadku budowy instalacji gazowej, o której mowa w art. 29 ust.
1 pkt 19, powinien być uzgodniony z podmiotem właściwym do spraw
zabezpieczeń przeciwpożarowych.
4. W zgłoszeniu budowy, o której mowa w ust. 1 pkt 4,
należy ponadto przedstawić projekt zagospodarowania działki lub
terenu, wykonany przez projektanta posiadającego wymagane
uprawnienia budowlane.
5. Zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, należy dokonać
przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Do
wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli w terminie
30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie, w
drodze decyzji, sprzeciwu i nie później niż po upływie 2 lat od
określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia.
6. Właściwy organ wnosi sprzeciw, jeżeli:
1) zgłoszenie dotyczy budowy lub wykonywania robót
budowlanych objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na
budowę;
2) budowa lub wykonywanie robót budowlanych objętych
zgłoszeniem narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego lub inne przepisy;
3) zgłoszenie dotyczy budowy tymczasowego obiektu
budowlanego, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 12, w miejscu, w
którym taki obiekt istnieje.
7. Właściwy organ może nałożyć, w drodze decyzji, o
której mowa w ust. 5, obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie
określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem
zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli ich realizacja może
naruszać ustalenia miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego lub spowodować:
1) zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia;
2) pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania
zabytków;
3) pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych;
4) wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie
ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich.
Art. 31. 1. Pozwolenia nie
wymaga rozbiórka:
1) 56) budynków i budowli -
niewpisanych do rejestru zabytków oraz nieobjętych ochroną
konserwatorską - o wysokości poniżej 8 m, jeżeli ich odległość od
granicy działki jest nie mniejsza niż połowa wysokości;
2) obiektów i urządzeń budowlanych, na budowę których
nie jest wymagane pozwolenie na budowę, jeżeli nie podlegają
ochronie jako zabytki.
2. Rozbiórka obiektów budowlanych, o których mowa w
ust. 1 pkt 1, wymaga uprzedniego zgłoszenia właściwemu organowi, w
którym należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania tych
robót. Przepis art. 30 ust. 5 stosuje się odpowiednio.
3. Właściwy organ może nałożyć obowiązek uzyskania
pozwolenia na rozbiórkę obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1,
jeżeli rozbiórka tych obiektów:
1) może wpłynąć na pogorszenie stosunków wodnych,
warunków sanitarnych oraz stanu środowiska lub
2) wymaga zachowania warunków, od których spełnienia
może być uzależnione prowadzenie robót związanych z rozbiórką.
4. Właściwy organ może żądać, ze względu na
bezpieczeństwo ludzi lub mienia, przedstawienia danych o obiekcie
budowlanym lub dotyczących prowadzenia robót rozbiórkowych.
5. Roboty zabezpieczające i rozbiórkowe można
rozpocząć przed uzyskaniem pozwolenia na rozbiórkę lub przed ich
zgłoszeniem, jeżeli mają one na celu usunięcie bezpośredniego
zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Rozpoczęcie takich
robót nie zwalnia od obowiązku bezzwłocznego uzyskania pozwolenia
na rozbiórkę lub zgłoszenia o zamierzonej rozbiórce obiektu
budowlanego.
Art. 32. 1. Pozwolenie na
budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego może być wydane po
uprzednim:
1) przeprowadzeniu postępowania w sprawie oceny
oddziaływania na środowisko wymaganego przepisami o ochronie
środowiska;
2) uzyskaniu przez inwestora, wymaganych przepisami
szczególnymi, pozwoleń, uzgodnień lub opinii innych organów;
3) 57) wyrażeniu zgody przez ministra
właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej - w przypadku budowy gazociągów o zasięgu krajowym
lub jeżeli budowa ta wynika z umów międzynarodowych.
2. Uzgodnienie, wyrażenie zgody lub opinii, o których
mowa w ust. 1 pkt 2, powinny nastąpić w terminie 14 dni od dnia
przedstawienia proponowanych rozwiązań. Niezajęcie przez organ
stanowiska w tym terminie uznaje się jako brak zastrzeżeń do
przedstawionych rozwiązań.
3. Przepis ust. 2 nie dotyczy przypadków, w których
stanowisko powinno być wyrażone w drodze decyzji.
4. Pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie
temu, kto:
1) złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności
decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest
ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym;
1a) 58) złożył wniosek w tej sprawie w
okresie ważności pozwolenia, o którym mowa w art. 23 i art. 23a
ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich
Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, jeżeli jest ono
wymagane;
2) złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności
karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele
budowlane.
4a. Nie wydaje się pozwolenia na budowę w przypadku
rozpoczęcia robót budowlanych z naruszeniem przepisu art. 28 ust.
1.
5. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia,
wzory: wniosku o pozwolenie na budowę, oświadczenia o posiadanym
prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane i decyzji o
pozwoleniu na budowę.
6. Wzory wniosku i oświadczenia, o których mowa w
ust. 5, powinny obejmować w szczególności dane osobowe lub nazwę
inwestora oraz inne informacje niezbędne do podjęcia
rozstrzygnięcia w prowadzonym postępowaniu. Wzór decyzji o
pozwoleniu na budowę powinien obejmować w szczególności określenie
organu wydającego decyzję, dane osobowe lub nazwę inwestora i
innych stron postępowania oraz inne informacje niezbędne
inwestorowi do legalnego wykonywania robót budowlanych.
Art. 33. 1. Pozwolenie na
budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. W przypadku
zamierzenia budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt,
pozwolenie na budowę może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych
obiektów lub zespołu obiektów, mogących samodzielnie funkcjonować
zgodnie z przeznaczeniem. Jeżeli pozwolenie na budowę dotyczy
wybranych obiektów lub zespołu obiektów, inwestor jest obowiązany
przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu, o którym
mowa w art. 34 ust. 3 pkt 1, dla całego zamierzenia
budowlanego.
2. Do wniosku o pozwolenie na budowę należy
dołączyć:
1) 59) cztery egzemplarze projektu
budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi
dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi oraz zaświadczeniem,
o którym mowa w art. 12 ust. 7, aktualnym na dzień opracowania
projektu;
2) oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania
nieruchomością na cele budowlane;
3) decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym;
3a) 60) pozwolenie, o którym mowa w art.
23 i art. 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich
Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, jeżeli jest ono
wymagane;
4) w przypadku obiektów zakładów górniczych oraz
obiektów usytuowanych na terenach zamkniętych i terenach, o których
mowa w art. 82 ust. 3 pkt 1, postanowienie o uzgodnieniu z organem
administracji architektoniczno-budowlanej, o którym mowa w art. 82
ust. 2, projektowanych rozwiązań w zakresie:
a) linii zabudowy oraz elewacji obiektów budowlanych
projektowanych od strony dróg, ulic, placów i innych miejsc
publicznych,
b) przebiegu i charakterystyki technicznej dróg,
linii komunikacyjnych oraz sieci uzbrojenia terenu, wyprowadzonych
poza granice terenu zamkniętego, portów morskich i przystani
morskich, a także podłączeń tych obiektów do sieci użytku
publicznego.
2a. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 2 pkt 4,
nie przysługuje zażalenie.
3. Do wniosku o pozwolenie na budowę obiektów
budowlanych:
1) których wykonanie lub użytkowanie może stwarzać
poważne zagrożenie dla użytkowników, takich jak: obiekty energetyki
jądrowej, rafinerie, zakłady chemiczne, zapory wodne lub
2) których projekty budowlane zawierają nowe,
niesprawdzone w krajowej praktyce, rozwiązania techniczne,
nieznajdujące podstaw w przepisach i Polskich Normach, należy dołączyć specjalistyczną opinię wydaną przez osobę
fizyczną lub jednostkę organizacyjną wskazaną przez właściwego
ministra.
4. Do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę należy
dołączyć:
1) zgodę właściciela obiektu;
2) szkic usytuowania obiektu budowlanego;
3) opis zakresu i sposobu prowadzenia robót
rozbiórkowych;
4) opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i
mienia;
5) pozwolenia, uzgodnienia lub opinie innych organów,
a także inne dokumenty, wymagane przepisami szczególnymi;
6) w zależności od potrzeb, projekt rozbiórki
obiektu.
5. Projekt budowlany i inne dokumenty, o których mowa
w ust. 2-4, zawierające informacje niejawne mogą być za zgodą
właściwego organu przechowywane przez inwestora.
Art. 34. 1.61)
Projekt budowlany powinien spełniać wymagania określone w decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona
wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, lub w pozwoleniu, o którym mowa w art. 23 i art. 23a
ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich
Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, jeżeli jest ono
wymagane.
2. Zakres i treść projektu budowlanego powinny być
dostosowane do specyfiki i charakteru obiektu oraz stopnia
skomplikowania robót budowlanych.
3. Projekt budowlany powinien zawierać:
1) projekt zagospodarowania działki lub terenu,
sporządzony na aktualnej mapie, obejmujący: określenie granic
działki lub terenu, usytuowanie, obrys i układy istniejących i
projektowanych obiektów budowlanych, sieci uzbrojenia terenu,
sposób odprowadzania lub oczyszczania ścieków,
układ komunikacyjny i układ zieleni, ze wskazaniem
charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych i wzajemnych
odległości obiektów, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej
zabudowy terenów sąsiednich;
2) projekt architektoniczno-budowlany, określający
funkcję, formę i konstrukcję obiektu budowlanego, jego
charakterystykę energetyczną i ekologiczną oraz proponowane
niezbędne rozwiązania techniczne, a także materiałowe, ukazujące
zasady nawiązania do otoczenia, a w stosunku do obiektów
budowlanych, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 - również opis
dostępności dla osób niepełnosprawnych;
3) 62) stosownie do potrzeb:
a) oświadczenia właściwych jednostek organizacyjnych
o zapewnieniu dostaw energii, wody, ciepła i gazu, odbioru ścieków
oraz o warunkach przyłączenia obiektu do sieci wodociągowych,
kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych, elektroenergetycznych,
telekomunikacyjnych oraz dróg lądowych,
b) oświadczenie właściwego zarządcy drogi o
możliwości połączenia działki z drogą publiczną zgodnie z
przepisami o drogach publicznych;
4) w zależności od potrzeb, wyniki badań
geologiczno-inżynierskich oraz geotechniczne warunki posadowienia
obiektów budowlanych.
3a. Przepisu ust. 3 pkt 1 nie stosuje się do projektu
budowlanego przebudowy lub montażu obiektu budowlanego, jeżeli,
zgodnie z przepisami o zagospodarowaniu przestrzennym, nie jest
wymagane ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu.
3b. Przepisu ust. 3 pkt 2 nie stosuje się do projektu
budowlanego budowy lub przebudowy urządzeń budowlanych bądź
podziemnych sieci uzbrojenia terenu, jeżeli całość problematyki
może być przedstawiona w projekcie zagospodarowania działki lub
terenu.
4. Projekt budowlany podlega zatwierdzeniu w decyzji
o pozwoleniu na budowę.
5. Inwestor, spełniający warunki do uzyskania
pozwolenia na budowę, może żądać wydania odrębnej decyzji o
zatwierdzeniu projektu budowlanego, poprzedzającej wydanie decyzji
o pozwoleniu na budowę. Decyzja jest ważna przez czas w niej
oznaczony, jednak nie dłużej niż rok.
6. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy zakres i formę projektu
budowlanego;
2) szczegółowe zasady
ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów
budowlanych.
Art. 35.
1.63) Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na
budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego
właściwy organ sprawdza:
1) 64) zgodność projektu budowlanego
z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w
przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony
środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, o której mowa
w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony
środowiska;
2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub
terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;
3) kompletność projektu budowlanego i posiadanie
wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji
dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której mowa w art.
20 ust. 1 pkt 1 b, a także zaświadczenia, o którym mowa w art. 12
ust. 7;
4) wykonanie - w przypadku obowiązku sprawdzenia
projektu, o którym mowa w art. 20 ust. 2, także sprawdzenie
projektu - przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i
legitymującą się aktualnym na dzień opracowania projektu - lub jego
sprawdzenia - zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 7.
2. (uchylony).65)
3. W razie stwierdzenia naruszeń, w zakresie
określonym w ust. 1, właściwy organ nakłada postanowieniem
obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości, określając termin
ich usunięcia, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję o
odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na
budowę.
4. W razie spełnienia wymagań określonych w ust. 1
oraz w art. 32 ust. 4, właściwy organ nie może odmówić wydania
decyzji o pozwoleniu na budowę.
5. Właściwy organ wydaje decyzję o odmowie
zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na
budowę, jeżeli na terenie, którego dotyczy projekt zagospodarowania
działki lub terenu, znajduje się obiekt budowlany, w stosunku do
którego orzeczono nakaz rozbiórki.
6.66) W przypadku gdy właściwy organ nie
wyda decyzji w sprawie pozwolenia na budowę w terminie 65 dni od
dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji, organ wyższego
stopnia wymierza temu organowi, w drodze postanowienia, na które
przysługuje zażalenie, karę w wysokości 500 zł za każdy dzień
zwłoki. Wpływy z kar stanowią dochód budżetu państwa.
7.67) Karę uiszcza się w terminie 14 dni
od dnia doręczenia postanowienia, o którym mowa w ust. 6. W
przypadku nieuiszczenia kary, o której mowa w ust. 6, podlega ona
ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji.
8.67) Do terminu, o którym mowa w ust. 6,
nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa do
dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania
oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony, albo z przyczyn
niezależnych od organu.
Art. 35a. 1. W przypadku
wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję o pozwoleniu
na budowę wstrzymanie wykonania tej decyzji na wniosek skarżącego
sąd może uzależnić od złożenia przez skarżącego kaucji na
zabezpieczenie roszczeń inwestora z powodu wstrzymania wykonania
decyzji.
2. W przypadku uznania skargi za słuszną w całości
lub w części kaucja podlega zwrotowi.
3. W przypadku oddalenia skargi kaucję przeznacza się
na zaspokojenie roszczeń inwestora.
4. W sprawach kaucji stosuje się odpowiednio przepisy
Kodeksu postępowania cywilnego o zabezpieczeniu roszczeń.
Art. 36. 1. W decyzji o
pozwoleniu na budowę właściwy organ, w razie potrzeby:
1) określa szczególne warunki zabezpieczenia terenu
budowy i prowadzenia robót budowlanych;
2) określa czas użytkowania tymczasowych obiektów
budowlanych;
3) określa terminy rozbiórki:
a) istniejących obiektów budowlanych
nieprzewidzianych do dalszego użytkowania,
b) tymczasowych obiektów budowlanych;
4) określa szczegółowe wymagania dotyczące nadzoru na
budowie;
5) 68) zamieszcza informację o obowiązkach
i warunkach, wynikających z art. 54 lub art. 55;
6) (uchylony).69)
2. (uchylony).70)
Art. 36a. 1. Istotne odstąpienie od
zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia
na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie
pozwolenia na budowę.
2.71) Właściwy organ uchyla decyzje
o pozwoleniu na budowę, w przypadku wydania decyzji, o której mowa
w art. 51 ust. 1 pkt 3.
3.71) W postępowaniu w sprawie
zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę, przepisy art. 32-35 stosuje
się odpowiednio do zakresu tej zmiany.
4. (uchylony).72)
5.73) Nieistotne odstąpienie od
zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia
na budowę nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na
budowę i jest dopuszczalne, o ile nie dotyczy:
1) zakresu objętego projektem zagospodarowania
działki lub terenu,
2) 74) charakterystycznych parametrów
obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości,
długości, szerokości i liczby kondygnacji,
3) (uchylony),75)
4) (uchylony),75)
5) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z
tego obiektu przez osoby niepełnosprawne,
6) 76) zmiany zamierzonego sposobu
użytkowania obiektu budowlanego lub jego części,
7) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu
oraz nie wymaga uzyskania opinii,
uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów, wymaganych przepisami
szczególnymi.
6.77) Projektant dokonuje
kwalifikacji zamierzonego odstąpienia oraz jest obowiązany
zamieścić w projekcie budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i
opis) dotyczące odstąpienia, o którym mowa w ust. 5.
Art. 37. 1. Decyzja o
pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta
przed upływem 2 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się
ostateczna lub budowa została przerwana na czas dłuższy niż 2
lata.
2.78) Rozpoczęcie albo wznowienie budowy,
w przypadkach określonych w ust. 1, art. 36a ust. 2 albo w razie
stwierdzenia nieważności bądź uchylenia decyzji o pozwoleniu na
budowę, może nastąpić po wydaniu nowej decyzji o pozwoleniu na
budowę, o której mowa w art. 28, albo decyzji o pozwoleniu na
wznowienie robót budowlanych, o której mowa w art. 51 ust. 4.
Art. 38. 1.79)
Decyzję o pozwoleniu na budowę właściwy organ przesyła niezwłocznie
wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta albo organowi, który
wydał decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację
przedsięwzięcia, o której mowa w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r.
- Prawo ochrony środowiska, lub pozwolenie, o którym mowa w art. 23
i art. 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich
Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.
2. Właściwy organ prowadzi rejestr decyzji o
pozwoleniu na budowę oraz przechowuje zatwierdzone projekty
budowlane, a także inne dokumenty objęte pozwoleniem na budowę, co
najmniej przez okres istnienia obiektu budowlanego, z zastrzeżeniem
ust. 3.
3. Właściwy organ w decyzji o pozwoleniu na budowę
obiektu budowlanego na terenie zamkniętym niezbędnym na cele
obronności lub bezpieczeństwa państwa może wyrazić zgodę, aby
zatwierdzony projekt budowlany, a także inne dokumenty objęte
pozwoleniem na budowę zawierające informacje niejawne przechowywane
były przez użytkownika obiektu budowlanego.
4. Przepisy o ochronie środowiska wskazują przypadki,
gdy dane o decyzjach o pozwoleniu na budowę zamieszcza się w
publicznie dostępnych wykazach.
Art. 39. 1.80)
Prowadzenie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do
rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym do rejestru
zabytków wymaga, przed wydaniem decyzji o
pozwoleniu na budowę, uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych
robót, wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora
zabytków.
2. Pozwolenie na rozbiórkę obiektu budowlanego
wpisanego do rejestru zabytków może być wydane po uzyskaniu decyzji
Generalnego Konserwatora Zabytków działającego w imieniu ministra
właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o
skreśleniu tego obiektu z rejestru zabytków.
3.80) W stosunku do obiektów budowlanych
oraz obszarów niewpisanych do rejestru zabytków, a objętych ochroną
konserwatorską na podstawie miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego, pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu
budowlanego wydaje właściwy organ w uzgodnieniu z wojewódzkim
konserwatorem zabytków.
4. Wojewódzki konserwator zabytków jest obowiązany
zająć stanowisko w sprawie wniosku o pozwolenie na budowę lub
rozbiórkę obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 3, w terminie
30 dni od dnia jego doręczenia. Niezajęcie stanowiska w tym
terminie uznaje się jako brak zastrzeżeń do przedstawionych we
wniosku rozwiązań projektowych.
Art. 39a. Budowa obiektu
budowlanego, tymczasowego obiektu budowlanego i urządzenia
budowlanego na obszarze Pomnika Zagłady lub jego strefy ochronnej w
rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz.
U. Nr 41, poz. 412, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271
oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 717) wymaga, przed wydaniem decyzji o
pozwoleniu na budowę, uzyskania zgody właściwego
wojewody.
Art. 40. 1. Organ, który wydał
decyzję określoną w art. 28, jest obowiązany, za zgodą strony, na
rzecz której decyzja została wydana, do przeniesienia tej decyzji
na rzecz innego podmiotu, jeżeli przyjmuje on wszystkie warunki
zawarte w tej decyzji oraz złoży oświadczenie, o którym mowa w art.
32 ust. 4 pkt 2.
2.81) Przepis ust. 1 stosuje się
odpowiednio do decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót
budowlanych, o której mowa w art. 51 ust. 4.
3. Stronami w postępowaniu o przeniesienie decyzji o
pozwoleniu na budowę lub o pozwoleniu na wznowienie robót
budowlanych są jedynie podmioty, między którymi ma być dokonane
przeniesienie decyzji.
Art. 40a.82)
Ilekroć w przepisach niniejszego rozdziału jest mowa o decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, rozumie się przez to
także decyzję o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej w rozumieniu
ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. Nr
86, poz. 789, z późn. zm.83)).
Rozdział 5
Budowa i oddawanie do użytku obiektów
budowlanych
Art. 41. 1. Rozpoczęcie budowy
następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie
budowy.
2. Pracami przygotowawczymi są:
1) wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie;
2) wykonanie niwelacji terenu;
3) zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową
tymczasowych obiektów;
4) wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury
technicznej na potrzeby budowy.
3. Prace przygotowawcze mogą być wykonywane tylko na
terenie objętym pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem.
4. Inwestor jest obowiązany zawiadomić o zamierzonym
terminie rozpoczęcia robót budowlanych, na które jest wymagane
pozwolenie na budowę, właściwy organ oraz projektanta sprawującego
nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projektem, co najmniej na
7 dni przed ich rozpoczęciem, dołączając na piśmie:
1) oświadczenie kierownika budowy (robót),
stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
oraz przyjęcie obowiązku kierowania budową (robotami budowlanymi),
a także zaświadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 7;
2) w przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego -
oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego, stwierdzające
przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi
robotami budowlanymi, a także zaświadczenie, o którym mowa w art.
12 ust. 7;
3) informację zawierającą dane zamieszczone w
ogłoszeniu, o którym mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2.
5. Rozpoczęcie dostaw energii, wody, ciepła lub gazu
na potrzeby budowy może nastąpić jedynie po okazaniu wymaganego pozwolenia na budowę lub
zgłoszenia.
Art. 42. 1. Inwestor jest
obowiązany zapewnić: objęcie kierownictwa budowy (rozbiórki) lub
określonych robót budowlanych oraz nadzór nad robotami przez osobę
posiadającą uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności.
2. Kierownik budowy (robót) jest obowiązany:
1) prowadzić dziennik budowy lub rozbiórki;
2) umieścić na budowie lub rozbiórce, w widocznym
miejscu, tablicę informacyjną oraz ogłoszenie zawierające dane
dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia; nie dotyczy to
budowy obiektów służących obronności i bezpieczeństwu państwa oraz
obiektów liniowych;
3) odpowiednio zabezpieczyć teren budowy
(rozbiórki).
3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do budowy lub
rozbiórki obiektów, dla których nie jest wymagane pozwolenie na
budowę, z wyjątkiem budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 19.
Właściwy organ może wyłączyć, w drodze decyzji, stosowanie tych
przepisów również w stosunku do innych obiektów, jeżeli jest to
uzasadnione nieznacznym stopniem skomplikowania robót budowlanych
lub innymi ważnymi względami.
3a. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, stosuje
się do budowy lub rozbiórki, na której przewiduje się prowadzenie
robót budowlanych trwających dłużej niż 30 dni roboczych i
jednoczesne zatrudnienie co najmniej 20 pracowników albo na których
planowany zakres robót przekracza 500 osobodni.
4. Przy prowadzeniu robót budowlanych, do kierowania
którymi jest wymagane przygotowanie zawodowe w specjalności
techniczno-budowlanej innej niż posiada kierownik budowy, inwestor
jest obowiązany zapewnić ustanowienie kierownika robót w danej
specjalności.
Art. 43. 1.84)
Obiekty budowlane wymagające pozwolenia na budowę oraz obiekty, o
których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 20, podlegają geodezyjnemu
wyznaczeniu w terenie, a po ich wybudowaniu - geodezyjnej
inwentaryzacji powykonawczej, obejmującej położenie ich na
gruncie.
2. Właściwy organ może nałożyć obowiązek stosowania
przepisu ust. 1 również w stosunku do obiektów budowlanych
wymagających zgłoszenia.
3. Obiekty lub elementy obiektów budowlanych,
ulegające zakryciu, wymagające inwentaryzacji, o której mowa w ust.
1, podlegają inwentaryzacji przed ich zakryciem.
4. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia,
rodzaje i zakres opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz
czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie.
Art. 44. 1. Inwestor jest
obowiązany bezzwłocznie zawiadomić właściwy organ o zmianie:
1) kierownika budowy lub robót,
2) inspektora nadzoru inwestorskiego,
3) projektanta sprawującego nadzór autorski,
podając, od kiedy nastąpiła zmiana.
2. Do zawiadomienia należy dołączyć oświadczenia
osób, wymienionych w ust. 1, o przejęciu obowiązków.
Art. 45. 1. Dziennik budowy
stanowi urzędowy dokument przebiegu robót budowlanych oraz zdarzeń
i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robót i jest
wydawany odpłatnie przez właściwy organ.
2. Przed rozpoczęciem robót budowlanych należy
dokonać w dzienniku budowy wpisu osób, którym zostało powierzone
kierownictwo, nadzór i kontrola techniczna robót budowlanych. Osoby
te są obowiązane potwierdzić podpisem przyjęcie powierzonych im
funkcji.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do
prowadzenia dzienników: montażu i rozbiórki.
4. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia,
sposób prowadzenia dzienników budowy, montażu i rozbiórki oraz
osoby upoważnione do dokonywania w nich wpisów, a także dane, jakie
powinna zawierać tablica informacyjna oraz ogłoszenie zawierające
dane dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.
5. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 4, określa
się w szczególności:
1) kształt i wymiary tablicy informacyjnej oraz
napisów na niej umieszczonych;
2) formę ogłoszenia;
3) miejsce umieszczenia tablicy informacyjnej oraz
ogłoszenia;
4) zakres danych osobowych uczestników procesu
budowlanego i pełnionych przez nich funkcji w dziedzinie
bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia;
5) informacje dotyczące decyzji o pozwoleniu na
budowę;
6) informacje dotyczące podmiotów wykonujących roboty
budowlane, w tym imię lub imiona i nazwisko lub nazwę i adres;
7) przewidywane terminy rozpoczęcia i zakończenia
wykonywania robót budowlanych oraz maksymalną liczbę pracowników
zatrudnionych na budowie;
8) informacje dotyczące telefonów alarmowych.
Art. 46.85)
Kierownik budowy (rozbiórki), a jeżeli jego ustanowienie nie jest
wymagane - inwestor, jest obowiązany przez okres wykonywania robót
budowlanych przechowywać dokumenty stanowiące podstawę ich
wykonania, a także oświadczenie dotyczące wyrobów budowlanych
jednostkowo zastosowanych w obiekcie budowlanym, o których mowa w
art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach
budowlanych, oraz udostępniać te dokumenty przedstawicielom
uprawnionych organów.
Art. 47. 1. Jeżeli do
wykonania prac przygotowawczych lub robót budowlanych jest
niezbędne wejście do sąsiedniego budynku, lokalu lub na teren
sąsiedniej nieruchomości, inwestor jest obowiązany przed
rozpoczęciem robót uzyskać zgodę właściciela sąsiedniej
nieruchomości, budynku lub lokalu (najemcy) na wejście oraz
uzgodnić z nim przewidywany sposób, zakres i terminy korzystania z
tych obiektów, a także ewentualną rekompensatę z tego tytułu.
2. W razie nieuzgodnienia warunków, o których mowa w
ust. 1, właściwy organ - na wniosek inwestora - w terminie 14 dni
od dnia złożenia wniosku, rozstrzyga, w drodze decyzji, o
niezbędności wejścia do sąsiedniego budynku, lokalu lub na teren
sąsiedniej nieruchomości. W przypadku uznania zasadności wniosku
inwestora, właściwy organ określa jednocześnie granice niezbędnej
potrzeby oraz warunki korzystania z sąsiedniego budynku, lokalu lub
nieruchomości.
3. Inwestor, po zakończeniu robót, o których mowa w
ust. 1, jest obowiązany naprawić szkody powstałe w wyniku
korzystania z sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu - na
zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.
4. Zajęcie, na potrzeby budowy, pasa drogowego lub
jego części może nastąpić po spełnieniu wymagań określonych w
odrębnych przepisach.
Art. 48. 1. Właściwy organ
nakazuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w drodze decyzji, rozbiórkę
obiektu budowlanego, lub jego części, będącego w budowie albo
wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę.
2. Jeżeli budowa, o której mowa w ust. 1:
1) 86) jest zgodna z przepisami o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności:
a) ustaleniami obowiązującego miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego albo
b) ustaleniami ostatecznej, w dniu wszczęcia
postępowania, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu, w przypadku braku obowiązującego miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego,
2) nie narusza przepisów, w tym
techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie
obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem
- właściwy organ wstrzymuje
postanowieniem prowadzenie robót budowlanych.
3. W postanowieniu, o którym mowa w ust. 2, ustala
się wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń budowy oraz
nakłada obowiązek przedstawienia, w wyznaczonym terminie:
1) 87) zaświadczenia wójta, burmistrza
albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami
obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
albo ostatecznej, w dniu wszczęcia postępowania, decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku
obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego;
2) 87) dokumentów, o których mowa w art.
33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4 oraz ust. 3; do projektu
architektoniczno-budowlanego nie stosuje się przepisu art. 20 ust.
3 pkt 2.
4. W przypadku niespełnienia w wyznaczonym terminie
obowiązków, o których mowa w ust. 3, stosuje się przepis ust.
1.
5.88) Przedłożenie w wyznaczonym terminie
dokumentów, o których mowa w ust. 3, traktuje się jak wniosek o
zatwierdzenie projektu budowlanego i pozwolenie na wznowienie robót
budowlanych, jeżeli budowa nie została zakończona.
Art. 49. 1. Właściwy organ,
przed wydaniem decyzji w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego
i udzielenia pozwolenia na wznowienie robót budowlanych, bada:
1) zgodność projektu zagospodarowania działki lub
terenu z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
a w szczególności z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego,
2) kompletność projektu budowlanego i posiadanie
wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń,
3) wykonanie projektu budowlanego przez osobę
posiadającą wymagane uprawnienia budowlane
- oraz, w drodze postanowienia, ustala
wysokość opłaty legalizacyjnej. Na postanowienie przysługuje
zażalenie.
2.89) Do opłaty legalizacyjnej stosuje się
odpowiednio przepisy dotyczące kar, o których mowa w art. 59f ust.
1, z tym że stawka opłaty podlega pięćdziesięciokrotnemu
podwyższeniu.
3. W przypadku stwierdzenia naruszeń, w zakresie
określonym w ust. 1, właściwy organ nakłada postanowieniem
obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości, w określonym
terminie, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję, o której
mowa w art. 48 ust. 1. Decyzję tę wydaje się również w przypadku
nieuiszczenia w terminie opłaty legalizacyjnej.
4. W razie spełnienia wymagań, określonych w ust. 1,
właściwy organ wydaje decyzję:
1) o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu
na wznowienie robót;
2) o zatwierdzeniu projektu budowlanego, jeżeli
budowa została zakończona.
5. W decyzji, o której mowa w ust. 4, nakłada się
obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.
Art. 49a. 1. W przypadku
uchylenia w postępowaniu odwoławczym decyzji, o której mowa w art.
49 ust. 4, i wydania decyzji, o której mowa w art. 48 ust. 1,
opłata legalizacyjna podlega zwrotowi, z zastrzeżeniem ust. 2, w
terminie 30 dni od dnia stwierdzenia wykonania rozbiórki.
2. Jeżeli wykonanie decyzji o nakazie rozbiórki
obiektu budowlanego odbywa się w trybie wykonania zastępczego, o
którym mowa w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji, opłatę legalizacyjną zalicza się w poczet kosztów
wykonania zastępczego.
Art. 49b. 1. Właściwy organ
nakazuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w drodze decyzji, rozbiórkę
obiektu budowlanego, lub jego części, będącego w budowie albo
wybudowanego bez wymaganego zgłoszenia bądź pomimo wniesienia
sprzeciwu przez właściwy organ.
2.90) Jeżeli budowa, o której mowa w ust.
1, jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, a w szczególności ustaleniami obowiązującego
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo, w przypadku
jego braku, ostatecznej, w dniu wszczęcia postępowania, decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz nie narusza
przepisów, w tym techniczno-budowlanych, właściwy organ wstrzymuje
postanowieniem - gdy budowa nie została zakończona - prowadzenie
robót budowlanych oraz nakłada na inwestora obowiązek przedłożenia
w terminie 30 dni:
1) dokumentów, o których mowa w art. 30 ust. 2 albo
art. 30 ust. 2 i 3, albo art. 30 ust. 2 i 4;
2) projektu zagospodarowania działki lub terenu;
3) zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta
miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego albo ostatecznej, w dniu
wszczęcia postępowania, decyzji o warunkach zabudowy i
zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu
zagospodarowania przestrzennego.
3. W przypadku niespełnienia obowiązku, o którym mowa
w ust. 2, stosuje się przepis ust. 1.
4. Jeżeli zachodzą okoliczności, o których mowa w
ust. 2, właściwy organ, w drodze postanowienia, ustala wysokość
opłaty legalizacyjnej. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
5.91) Do opłaty legalizacyjnej stosuje się
odpowiednio przepisy art. 59g, z tym że wysokość opłaty w przypadku
budowy, o której mowa w:
1) art. 29 ust. 1 pkt7- 11, 14, 15, 17 i 18 oraz w
art.30 ust. 1 pkt 3 i 4 - wynosi 2 500 zł;
2) art. 29 ust. 1 pkt 1-3, 5, 6, 12, 13, 16 i 19-21 -
wynosi 5 000 zł.
6. Właściwy organ, w przypadku gdy budowa nie została
zakończona, po wniesieniu opłaty, o której mowa w ust. 5, zezwala,
w drodze postanowienia, na dokończenie budowy.
7.92) W przypadku nieuiszczenia w terminie
opłaty legalizacyjnej właściwy organ wydaje decyzję, o której mowa
w ust. 1.
Art. 50. 1. W przypadkach
innych niż określone w art. 48 ust. 1 lub w art. 49b ust. 1
właściwy organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót
budowlanych wykonywanych:
1) bez wymaganego pozwolenia na budowę albo
zgłoszenia lub
2) w sposób mogący spowodować zagrożenie
bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź zagrożenie środowiska, lub
3) na podstawie zgłoszenia z naruszeniem art. 30 ust.
1, lub
4) w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i
warunków określonych w pozwoleniu na budowę bądź w przepisach.
2. W postanowieniu o wstrzymaniu robót budowlanych
należy:
1) podać przyczynę wstrzymania robót;
2) ustalić wymagania dotyczące niezbędnych
zabezpieczeń.
3. W postanowieniu o wstrzymaniu robót budowlanych
można nałożyć obowiązek przedstawienia, w terminie 30 dni od dnia
doręczenia postanowienia, inwentaryzacji wykonanych robót
budowlanych lub odpowiednich ocen technicznych bądź ekspertyz.
4. Postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych
traci ważność po upływie 2 miesięcy od dnia doręczenia, chyba że w
tym terminie zostanie wydana decyzja, o której mowa w art. 50a pkt
2 albo w art. 51 ust. 1.
5. Na postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych
służy zażalenie.
Art. 50a. Właściwy organ w
przypadku wykonywania robót budowlanych - pomimo wstrzymania ich
wykonywania postanowieniem:
1) o którym mowa w art. 48 ust. 2 oraz w art. 49b
ust. 2 - nakazuje, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego
lub jego części;
2) o którym mowa w art. 50 ust. 1 - nakazuje, w
drodze decyzji, rozbiórkę części obiektu budowlanego wykonanego po
doręczeniu postanowienia albo doprowadzenie obiektu budowlanego do
stanu poprzedniego.
Art. 51.93) 1.
Przed upływem 2 miesięcy od dnia wydania postanowienia, o którym
mowa w art. 50 ust. 1, właściwy organ w drodze decyzji:
1) nakazuje zaniechanie dalszych robót budowlanych
bądź rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, bądź
doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego albo
2) nakłada obowiązek wykonania określonych czynności
lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót
budowlanych do stanu zgodnego z prawem, określając termin ich
wykonania, albo
3) w przypadku istotnego odstąpienia od
zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia
na budowę - nakłada, określając termin wykonania, obowiązek
sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego,
uwzględniającego zmiany wynikające z dotychczas wykonanych robót
budowlanych oraz - w razie potrzeby - wykonania określonych
czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych
robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem; przepisy dotyczące
projektu budowlanego stosuje się odpowiednio do zakresu tych
zmian.
2. W przypadku wydania nakazu, o którym mowa w art.
50a pkt 2, decyzje, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3, wydaje się
po wykonaniu obowiązku określonego w tym nakazie.
3. Po upływie terminu lub na wniosek inwestora,
właściwy organ sprawdza wykonanie obowiązku, o którym mowa w ust. 1
pkt 2, i wydaje decyzję:
1) o stwierdzeniu wykonania obowiązku albo
2) w przypadku niewykonania obowiązku - nakazującą
zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu lub
jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego.
4. Po upływie terminu lub na wniosek inwestora,
właściwy organ sprawdza wykonanie obowiązku, o którym mowa w ust. 1
pkt 3, i wydaje decyzję w sprawie zatwierdzenia projektu
budowlanego i pozwolenia na wznowienie robót budowlanych albo -
jeżeli budowa została zakończona - o zatwierdzeniu projektu
budowlanego zamiennego. W decyzji tej nakłada się obowiązek
uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.
5. W przypadku niewykonania w terminie obowiązku, o
którym mowa w ust. 1 pkt 3, właściwy organ wydaje decyzję
nakazującą zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę
obiektu lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu
poprzedniego.
6. Przepisów ust. 4 i 5 dotyczących pozwolenia na
użytkowanie nie stosuje się do robót budowlanych innych niż budowa
bądź przebudowa obiektu budowlanego lub jego części.
7. Przepisy ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 stosuje się
odpowiednio, jeżeli roboty budowlane, w przypadkach innych niż
określone w art. 48 albo w art. 49b, zostały wykonane w sposób, o
którym mowa w art. 50 ust. 1.
Art. 52. Inwestor, właściciel
lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany na swój koszt
dokonać czynności nakazanych w decyzji, o której mowa w art. 48,
art. 49b, art. 50a oraz art. 51.
Art. 53. Przepis art. 52
stosuje się również do obiektów budowlanych, podlegających
rozbiórce w terminach, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 3.
Art. 54.94) Do
użytkowania obiektu budowlanego, na którego wzniesienie jest
wymagane pozwolenie na budowę, można przystąpić, z zastrzeżeniem
art. 55 i 57, po zawiadomieniu właściwego organu o zakończeniu
budowy, jeżeli organ ten, w terminie 21 dni od dnia doręczenia
zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji.
Art. 55.95) Przed
przystąpieniem do użytkowania obiektu budowlanego należy uzyskać
ostateczną decyzję o pozwoleniu na użytkowanie, jeżeli:
1) na wzniesienie obiektu budowlanego jest wymagane
pozwolenie na budowę i jest on zaliczony do kategorii V, IX-XVIII,
XX, XXII, XXIV, XXVII-XXX, o których mowa w załączniku do
ustawy;
2) zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 49
ust. 5 albo art. 51 ust. 4;
3) przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego
ma nastąpić przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych.
Art. 56. 1. Inwestor, w
stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na
użytkowanie obiektu budowlanego, jest obowiązany zawiadomić,
zgodnie z właściwością wynikającą z przepisów szczególnych,
organy:
1) Inspekcji Ochrony Środowiska,
2) Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
3) Państwowej Inspekcji Pracy,
4) Państwowej Straży Pożarnej
- o zakończeniu budowy obiektu
budowlanego i zamiarze przystąpienia do jego użytkowania. Organy
zajmują stanowisko w sprawie zgodności wykonania obiektu
budowlanego z projektem budowlanym.
2. Niezajęcie stanowiska przez organy, wymienione w
ust. 1, w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia,
traktuje się jak niezgłoszenie sprzeciwu lub uwag.
Art. 57. 1. Do zawiadomienia o
zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie
pozwolenia na użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć:
1) oryginał dziennika budowy;
2) oświadczenie kierownika budowy:
a) o zgodności wykonania obiektu budowlanego z
projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę oraz
przepisami,
b) 96) o doprowadzeniu do należytego stanu
i porządku terenu budowy, a także - w razie korzystania - drogi,
ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu;
3) oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów
przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego obiektu jest
uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania;
4) protokoły badań i sprawdzeń;
5) inwentaryzację geodezyjną powykonawczą;
6) 97) potwierdzenie, zgodnie z odrębnymi
przepisami, odbioru wykonanych przyłączy.
2. W razie zmian nieodstępujących w sposób istotny od
zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę,
dokonanych podczas wykonywania robót, do zawiadomienia, o którym
mowa w ust. 1, należy dołączyć kopie rysunków wchodzących w skład
zatwierdzonego projektu budowlanego, z naniesionymi zmianami, a w
razie potrzeby także uzupełniający opis. W takim przypadku
oświadczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, powinno być
potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru inwestorskiego,
jeżeli został ustanowiony.
3. Inwestor jest obowiązany dołączyć do wniosku, o
którym mowa w ust. 1, oświadczenia o braku sprzeciwu lub uwag ze
strony organów wymienionych w art. 56.
4. Inwestor jest obowiązany uzupełnić dokumenty
wymienione w ust. 1-3, jeżeli, w wyniku ich sprawdzenia przez
właściwy organ, okaże się, że są one niekompletne lub posiadają
braki i nieścisłości.
5. (uchylony).98)
6.99) Wniosek o udzielenie pozwolenia na
użytkowanie stanowi wezwanie właściwego organu do przeprowadzenia
obowiązkowej kontroli, o której mowa w art. 59a.
7.100) w przypadku stwierdzenia
przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego lub jego części z
naruszeniem przepisów art. 54 i 55, właściwy organ wymierza karę z
tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego. Do kary tej
stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o których mowa w
art. 59f ust. 1, z tym że stawka opłaty podlega dziesięciokrotnemu
podwyższeniu.
8.101) Po zakończeniu postępowania w
sprawie zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego albo
udzieleniu pozwolenia na użytkowanie, właściwy organ zwraca
bezzwłocznie inwestorowi dokumenty, o których mowa w ust. 1 pkt 1,
4 i 5.
Art. 58.
(uchylony).102)
Art. 59. 1.103)
Właściwy organ wydaje decyzję w sprawie pozwolenia na użytkowanie
obiektu budowlanego po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli, o
której mowa w art. 59a.
2. Właściwy organ może w pozwoleniu na użytkowanie
obiektu budowlanego określić warunki użytkowania tego obiektu albo
uzależnić jego użytkowanie od wykonania, w oznaczonym terminie,
określonych robót budowlanych.
3. Jeżeli właściwy organ stwierdzi, że obiekt
budowlany spełnia warunki, określone w ust. 1, pomimo niewykonania
części robót wykończeniowych lub innych robót budowlanych
związanych z obiektem, w wydanym pozwoleniu na użytkowanie może
określić termin wykonania tych robót.
4. Przepisu ust. 3 nie stosuje się do instalacji i
urządzeń służących ochronie środowiska.
4a. Inwestor jest obowiązany zawiadomić właściwy
organ o zakończeniu robót budowlanych prowadzonych, po
przystąpieniu do użytkowania obiektu budowlanego, na podstawie
pozwolenia na użytkowanie.
5. Właściwy organ, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3,
odmawia wydania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego w
przypadku niespełnienia wymagań określonych w ust. 1 i w art. 57
ust. 1-4. Przepisy art. 51 stosuje się odpowiednio.
6.104) Decyzję o pozwoleniu na użytkowanie
obiektu budowlanego właściwy organ przesyła niezwłocznie organowi,
który wydał decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
lub pozwolenie, o którym mowa w art. 23 i art. 23a ustawy z dnia 21
marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i
administracji morskiej.
7. Stroną w postępowaniu w sprawie pozwolenia na
użytkowanie jest wyłącznie inwestor.
Art. 59a. 1. Właściwy organ
przeprowadza, na wezwanie inwestora, obowiązkową kontrolę budowy w
celu stwierdzenia prowadzenia jej zgodnie z ustaleniami i warunkami
określonymi w pozwoleniu na budowę.
2. Kontrola, o której mowa w ust. 1, obejmuje
sprawdzenie:
1) zgodności obiektu budowlanego z projektem
zagospodarowania działki lub terenu;
2) zgodności obiektu budowlanego z projektem
architektoniczno-budowlanym, w zakresie:
a) charakterystycznych parametrów technicznych:
kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i
liczby kondygnacji,
b) wykonania widocznych elementów nośnych układu
konstrukcyjnego obiektu budowlanego,
c) geometrii dachu (kąt nachylenia, wysokość kalenicy
i układ połaci dachowych),
d) wykonania urządzeń budowlanych,
e) zasadniczych elementów wyposażenia
budowlano-instalacyjnego, zapewniających użytkowanie obiektu
zgodnie z przeznaczeniem,
f) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z
tego obiektu przez osoby niepełnosprawne, w szczególności
poruszające się na wózkach inwalidzkich - w stosunku do obiektu
użyteczności publicznej i budynku mieszkalnego wielorodzinnego;
3) wyrobów budowlanych szczególnie istotnych dla
bezpieczeństwa konstrukcji i bezpieczeństwa pożarowego;
4) w przypadku nałożenia w pozwoleniu na budowę
obowiązku rozbiórki istniejących obiektów budowlanych
nieprzewidzianych do dalszego użytkowania lub tymczasowych obiektów
budowlanych - wykonania tego obowiązku, jeżeli upłynął termin
rozbiórki określony w pozwoleniu;
5) uporządkowania terenu budowy.
Art. 59b.
(uchylony).105)
Art. 59c. 1. Właściwy organ
przeprowadza obowiązkową kontrolę przed upływem 21 dni od dnia
doręczenia wezwania inwestora. O terminie obowiązkowej kontroli
organ zawiadamia inwestora w terminie 7 dni od dnia doręczenia
wezwania.
2. Inwestor jest obowiązany uczestniczyć w
obowiązkowej kontroli w wyznaczonym terminie.
Art. 59d. 1.106)
Właściwy organ, po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli, sporządza
protokół w trzech egzemplarzach. Jeden egzemplarz protokołu doręcza
się inwestorowi bezzwłocznie po przeprowadzeniu kontroli, drugi
egzemplarz przekazuje się organowi wyższego stopnia, a trzeci
pozostaje we właściwym organie.
2. Protokół, o którym mowa w ust. 1, przechowuje się
przez okres istnienia obiektu budowlanego.
3. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia,
wzór protokołu obowiązkowej kontroli.
4. Wzór protokołu powinien obejmować w szczególności
informacje dotyczące danych osobowych osób uczestniczących w
kontroli oraz informacje niezbędne do ustalenia przebiegu i wyniku
przeprowadzonej kontroli, w tym: adres i kategorię obiektu
budowlanego, ustalenia dotyczące zgodności wykonania obiektu
budowlanego z zatwierdzonym projektem budowlanym i innymi warunkami
określonymi w pozwoleniu na budowę.
Art. 59e. Obowiązkową kontrolę
budowy lub obiektu budowlanego może przeprowadzać, z upoważnienia
właściwego organu nadzoru budowlanego, wyłącznie osoba zatrudniona
w powiatowym albo wojewódzkim inspektoracie nadzoru budowlanego i
posiadająca uprawnienia budowlane.
Art. 59f.107) 1. W
przypadku stwierdzenia w trakcie obowiązkowej kontroli
nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 59a ust. 2,
wymierza się karę stanowiącą iloczyn stawki opłaty (s),
współczynnika kategorii obiektu budowlanego (k) i współczynnika
wielkości obiektu budowlanego (w).
2. Stawka opłaty (s) wynosi 500 zł.
3. Kategorie obiektów, współczynnik kategorii obiektu
oraz współczynnik wielkości obiektu określa załącznik do
ustawy.
4. W przypadku gdy w skład obiektu budowlanego, z
wyjątkiem budynku mieszkalnego jednorodzinnego, wchodzą części
odpowiadające różnym kategoriom, karę stanowi suma kar obliczonych
dla różnych kategorii.
5. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w
zakresie, o którym mowa w art. 59a ust. 2, karę oblicza się
odrębnie za każdą stwierdzoną nieprawidłowość. Karę stanowi suma
tak obliczonych kar.
6. W przypadku wymierzenia kary właściwy organ, w
drodze decyzji, odmawia wydania pozwolenia na użytkowanie i
przeprowadza, w odpowiednim zakresie, postępowanie, o którym mowa w
art. 51.
Art. 59g.108) 1.
Karę, o której mowa w art. 59f ust. 1, właściwy organ wymierza w
drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Wpływy z kar
stanowią dochód budżetu państwa.
2. Wymierzoną karę wnosi się w terminie 7 dni od dnia
doręczenia postanowienia, o którym mowa w ust. 1, w kasie
właściwego urzędu wojewódzkiego lub na rachunek bankowy tego
urzędu.
3. W przypadku nieuiszczenia kary w terminie podlega
ona ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji.
4. Uprawnionym do żądania wykonania w drodze
egzekucji administracyjnej obowiązków, o których mowa w ust. 3,
jest wojewoda.
5. Do kar, o których mowa w ust. 1, stosuje się
odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. -
Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn.
zm.109)), z tym że uprawnienia organu podatkowego, z
wyjątkiem określonego w ust. 1, przysługują wojewodzie.
6. Organ właściwy do wydania, zmiany, uchylenia lub
stwierdzenia nieważności postanowienia niezwłocznie przesyła kopię
wydanego postanowienia właściwemu wojewodzie.
Art. 60. Inwestor, oddając do
użytkowania obiekt budowlany, przekazuje właścicielowi lub zarządcy
obiektu dokumentację budowy i dokumentację powykonawczą.
Przekazaniu podlegają również inne dokumenty i decyzje dotyczące
obiektu, a także, w razie potrzeby, instrukcje obsługi i
eksploatacji: obiektu, instalacji i urządzeń związanych z tym
obiektem.
Rozdział 6
Utrzymanie obiektów
budowlanych
Art. 61. Właściciel lub
zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany utrzymywać i użytkować
obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2.
Art. 62. 1. Obiekty powinny
być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub
zarządcę:
1) okresowej kontroli, co najmniej raz w roku,
polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:
a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych
na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników
występujących podczas użytkowania obiektu,
b) instalacji i urządzeń służących ochronie
środowiska,
c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych
(dymowych, spalinowych i wentylacyjnych);
2) okresowej kontroli, co najmniej raz na 5 lat,
polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do
użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz
jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie
instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu
sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od
porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i
aparatów.
1a.110) W trakcie kontroli, o której mowa
w ust. 1, należy dokonać sprawdzenia wykonania zaleceń z
poprzedniej kontroli.
2. Obowiązek kontroli, o której mowa w ust. 1 pkt 1
lit. a, nie obejmuje właścicieli i zarządców:
1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych;
2) obiektów budowlanych:
a) budownictwa zagrodowego i letniskowego,
b) wymienionych w art. 29 ust. 1.
3.111) Właściwy organ - w razie
stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu
budowlanego lub jego części, mogącego spowodować zagrożenie: życia
lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska - nakazuje
przeprowadzenie kontroli, o której mowa w ust. 1, a także może
żądać przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub jego
części.
4. Kontrole, o których mowa w ust. 1, powinny być
dokonywane, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6, przez osoby posiadające
uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności.
5. Kontrolę stanu technicznego instalacji
elektrycznych, piorunochronnych i gazowych, o której mowa w ust. 1
pkt 1 lit. c oraz pkt 2, powinny przeprowadzać osoby posiadające
kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją
urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych.
6. Kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych,
o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, powinny przeprowadzać:
1) osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle
kominiarskim - w odniesieniu do przewodów dymowych oraz
grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych;
2) osoby posiadające uprawnienia budowlane
odpowiedniej specjalności - w odniesieniu do przewodów kominowych,
o których mowa w pkt 1, oraz do kominów przemysłowych, kominów
wolno stojących oraz kominów lub przewodów kominowych, w których
ciąg kominowy jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych.
7. Szczegółowy zakres kontroli niektórych budowli
oraz obowiązek przeprowadzania ich częściej, niż zostało to
ustalone w ust. 1, może być określony w rozporządzeniu, o którym
mowa w art. 7 ust. 3 pkt 2.
Art. 63. Właściciel lub
zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany przechowywać przez
okres istnienia obiektu dokumenty, o których mowa w art. 60, oraz
opracowania projektowe i dokumenty techniczne robót budowlanych
wykonywanych w obiekcie w toku jego użytkowania.
Art. 64. 1. Właściciel lub
zarządca jest obowiązany prowadzić dla każdego budynku oraz obiektu
budowlanego niebędącego budynkiem, którego projekt jest objęty
obowiązkiem sprawdzenia, o którym mowa w art. 20 ust. 2, książkę
obiektu budowlanego, stanowiącą dokument przeznaczony do zapisów
dotyczących przeprowadzanych badań i kontroli stanu technicznego,
remontów i przebudowy, w okresie użytkowania obiektu
budowlanego.
2. Obowiązek prowadzenia książki obiektu budowlanego,
o którym mowa w ust. 1, nie obejmuje właścicieli i zarządców:
1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych;
2) obiektów budowlanych:
a) budownictwa zagrodowego i letniskowego,
b) wymienionych w art. 29 ust. 1;
3) dróg lub obiektów mostowych, jeżeli prowadzą
książkę drogi lub książkę obiektu mostowego na podstawie przepisów
o drogach publicznych.
3. Protokoły z kontroli obiektu budowlanego, oceny i
ekspertyzy dotyczące jego stanu technicznego oraz dokumenty, o
których mowa w art. 63, powinny być dołączone do książki obiektu
budowlanego.
4. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia,
wzór książki obiektu budowlanego i sposób jej prowadzenia.
Art. 65. Właściciel lub
zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany udostępniać dokumenty,
o których mowa w art. 64 ust. 3, przedstawicielom właściwego organu
oraz innych jednostek organizacyjnych i organów upoważnionych do
kontroli utrzymania obiektów budowlanych we właściwym stanie
technicznym oraz do kontroli przestrzegania przepisów
obowiązujących w budownictwie.
Art. 66. 1. W przypadku
stwierdzenia, że obiekt budowlany:
1) jest w nieodpowiednim stanie technicznym albo
2) jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub
zdrowiu ludzi, środowisku lub bezpieczeństwu mienia, albo
3) powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia
- właściwy organ nakazuje, w drodze
decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając
termin wykonania obowiązku.
2. W decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 1 i 2,
właściwy organ może zakazać użytkowania obiektu budowlanego lub
jego części do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.
Art. 67. 1. Jeżeli
nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do
remontu, odbudowy lub wykończenia, właściwy organ wydaje decyzję
nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu i
uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia do
tych robót i ich zakończenia.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do obiektów
budowlanych wpisanych do rejestru zabytków.
3. W stosunku do obiektów budowlanych niewpisanych do
rejestru zabytków, a objętych ochroną konserwatorską na podstawie
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzję, o
której mowa w ust. 1, właściwy organ wydaje po uzgodnieniu z
wojewódzkim konserwatorem zabytków.
4. Wojewódzki konserwator zabytków jest obowiązany
zająć stanowisko w terminie 30 dni. Niezajęcie stanowiska w tym
terminie uznaje się za uzgodnienie.
Art. 68. W razie stwierdzenia
potrzeby opróżnienia w całości lub w części budynku przeznaczonego
na pobyt ludzi, bezpośrednio grożącego zawaleniem, właściwy organ
jest obowiązany:
1) nakazać, w drodze decyzji, na podstawie protokołu
oględzin, właścicielowi lub zarządcy obiektu budowlanego
opróżnienie bądź wyłączenie w określonym terminie całości lub
części budynku z użytkowania;
2) przesłać decyzję, o której mowa w pkt 1,
obowiązanemu do zapewnienia lokali zamiennych na podstawie
odrębnych przepisów;
3) zarządzić:
a) umieszczenie na budynku zawiadomienia o stanie
zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia oraz o zakazie jego
użytkowania,
b) wykonanie doraźnych zabezpieczeń i usunięcie
zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia, z określeniem,
technicznie uzasadnionych, terminów ich wykonania.
Art. 69. 1. W razie
konieczności niezwłocznego podjęcia działań mających na celu
usunięcie niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, właściwy organ
zapewni, na koszt właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego,
zastosowanie niezbędnych środków zabezpieczających.
2. Do zastosowania, na koszt właściciela lub
zarządcy, środków przewidzianych w ust. 1 są upoważnione również
organy Policji i Państwowej Straży Pożarnej. O podjętych
działaniach organy te powinny niezwłocznie zawiadomić właściwy
organ.
Art. 70. 1. Właściciel,
zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego, na którym spoczywają
obowiązki w zakresie napraw, określone w przepisach odrębnych lub
umowach, są obowiązani w czasie lub bezpośrednio po przeprowadzonej
kontroli stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części,
usunąć stwierdzone uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które mogłyby
spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa
mienia lub środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną,
pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie
gazem.
2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, powinien być
potwierdzony w protokole z kontroli obiektu budowlanego. Osoba
dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie przesłać kopię
tego protokołu do właściwego organu.
Art. 71.112) 1.
Przez zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego
części rozumie się w szczególności:
1) (uchylony);113)
2) podjęcie bądź zaniechanie w obiekcie budowlanym
lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa
pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne,
ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń.
2. Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub
jego części wymaga zgłoszenia właściwemu organowi. W zgłoszeniu
należy określić dotychczasowy i zamierzony sposób użytkowania
obiektu budowlanego lub jego części. Do zgłoszenia należy
dołączyć:
1) opis i rysunek określający usytuowanie obiektu
budowlanego w stosunku do granic nieruchomości i innych obiektów
budowlanych istniejących lub budowanych na tej i sąsiednich
nieruchomościach, z oznaczeniem części obiektu budowlanego, w
której zamierza się dokonać zmiany sposobu użytkowania;
2) zwięzły opis techniczny, określający rodzaj i
charakterystykę obiektu budowlanego oraz jego konstrukcję, wraz z
danymi techniczno-użytkowymi, w tym wielkościami i rozkładem
obciążeń, a w razie potrzeby, również danymi technologicznymi;
3) oświadczenie, o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt
2;
4) zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta
miasta o zgodności zamierzonego sposobu użytkowania obiektu
budowlanego z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego albo ostateczną decyzję o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku
obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego;
5) w przypadku zmiany sposobu użytkowania, o której
mowa w ust. 1 pkt 2 - ekspertyzę techniczną, wykonaną przez osobę
posiadającą uprawnienia budowlane bez ograniczeń w odpowiedniej
specjalności;
6) w zależności od potrzeb - pozwolenia, uzgodnienia
lub opinie wymagane odrębnymi przepisami.
3. W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia
właściwy organ nakłada na zgłaszającego, w drodze postanowienia,
obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie, brakujących
dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia, wnosi sprzeciw w
drodze decyzji.
4. Zgłoszenia, o którym mowa w ust. 2, należy dokonać
przed dokonaniem zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub
jego części. Zmiana sposobu użytkowania może nastąpić, jeżeli w
terminie 30 dni, od dnia doręczenia zgłoszenia, właściwy organ, nie
wniesie sprzeciwu w drodze decyzji i nie później niż po upływie 2
lat od doręczenia zgłoszenia.
5. Właściwy organ wnosi sprzeciw, jeżeli zamierzona
zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części:
1) wymaga wykonania robót budowlanych, objętych
obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę;
2) narusza ustalenia obowiązującego miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach budowy i
zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
3) może spowodować niedopuszczalne:
a) zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia,
b) pogorszenie stanu środowiska lub stanu zachowania
zabytków,
c) pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych,
d) wprowadzenie, utrwalenie bądź zwiększenie
ograniczeń lub uciążliwości dla terenów sąsiednich.
6. Jeżeli zamierzona zmiana sposobu użytkowania
obiektu budowlanego lub jego części wymaga wykonania robót
budowlanych:
1) objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na
budowę - rozstrzygnięcie w sprawie zmiany sposobu użytkowania
następuje w decyzji o pozwoleniu na budowę;
2) objętych obowiązkiem zgłoszenia - do zgłoszenia, o
którym mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 30 ust.
2-4.
7. Dokonanie zgłoszenia, o którym mowa w ust. 2, po
zmianie sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części nie
wywołuje skutków prawnych.
Art. 71a.114) 1. W
razie zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego
części bez wymaganego zgłoszenia, właściwy organ, w drodze
postanowienia:
1) wstrzymuje użytkowanie obiektu budowlanego lub
jego części;
2) nakłada obowiązek przedstawienia w wyznaczonym
terminie dokumentów, o których mowa w art. 71 ust. 2.
2. Po upływie terminu lub na wniosek zobowiązanego,
właściwy organ sprawdza wykonanie obowiązku, o którym mowa w ust. 1
pkt 2, i - w przypadku stwierdzenia jego wykonania - w drodze
postanowienia ustala wysokość opłaty legalizacyjnej. Na
postanowienie przysługuje zażalenie.
3. Do opłaty legalizacyjnej stosuje się odpowiednio
przepisy dotyczące kar, o których mowa w art. 59f ust. 1, z tym że
stawka opłaty podlega dziesięciokrotnemu podwyższeniu.
4. W przypadku niewykonania w terminie obowiązku, o
którym mowa w ust. 1, albo dalszego użytkowania obiektu budowlanego
lub jego części, pomimo jego wstrzymania, albo zmiany sposobu
użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, pomimo wniesienia
sprzeciwu, o którym mowa w art. 71 ust. 3-5, właściwy organ, w
drodze decyzji, nakazuje przywrócenie poprzedniego sposobu
użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.
Art. 72. 1.115)
Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb
postępowania w sprawach rozbiórek, o których mowa w art. 67.
2. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia,
sposób i warunki przeprowadzania oraz tryb postępowania w sprawach
rozbiórek obiektów budowlanych, wykonywanych metodą wybuchową.
3.116) W rozporządzeniu, o którym mowa w
ust. 1, należy określić czynności właściwego organu prowadzącego
postępowanie w sprawie rozbiórki oraz obowiązki nakładane na
właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego oraz warunki ich
wykonania, mając na uwadze, że obowiązki te powinny być technicznie
uzasadnione i nie powodować nadmiernego obciążenia właściciela lub
zarządcy.
Rozdział 7
Katastrofa
budowlana
Art. 73. 1. Katastrofą
budowlaną jest niezamierzone, gwałtowne zniszczenie obiektu
budowlanego lub jego części, a także konstrukcyjnych elementów
rusztowań, elementów urządzeń formujących, ścianek szczelnych i
obudowy wykopów.
2. Nie jest katastrofą budowlaną:
1) uszkodzenie elementu wbudowanego w obiekt
budowlany, nadającego się do naprawy lub wymiany;
2) uszkodzenie lub zniszczenie urządzeń budowlanych
związanych z budynkami;
3) awaria instalacji.
Art. 74. Postępowanie
wyjaśniające w sprawie przyczyn katastrofy budowlanej prowadzi
właściwy organ nadzoru budowlanego.
Art. 75. 1. W razie katastrofy
budowlanej w budowanym, rozbieranym lub użytkowanym obiekcie
budowlanym, kierownik budowy (robót), właściciel, zarządca lub
użytkownik jest obowiązany:
1) zorganizować doraźną pomoc poszkodowanym i
przeciwdziałać rozszerzaniu się skutków katastrofy;
2) zabezpieczyć miejsce katastrofy przed zmianami
uniemożliwiającymi prowadzenie postępowania, o którym mowa w art.
74;
3) niezwłocznie zawiadomić o katastrofie:
a) właściwy organ,
b) właściwego miejscowo prokuratora i Policję,
c) inwestora, inspektora nadzoru inwestorskiego i
projektanta obiektu budowlanego, jeżeli katastrofa nastąpiła w
trakcie budowy,
d) inne organy lub jednostki organizacyjne
zainteresowane przyczynami lub skutkami katastrofy z mocy
szczególnych przepisów.
2. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się do czynności
mających na celu ratowanie życia lub zabezpieczenie przed
rozszerzaniem się skutków katastrofy. W tych przypadkach należy
szczegółowo opisać stan po katastrofie oraz zmiany w nim
wprowadzone, z oznaczeniem miejsc ich wprowadzenia na szkicach i, w
miarę możliwości, na fotografiach.
Art. 76. 1. Organ, o którym
mowa w art. 74, po otrzymaniu zawiadomienia o katastrofie
budowlanej jest obowiązany:
1) niezwłocznie powołać komisję w celu ustalenia
przyczyn i okoliczności katastrofy oraz zakresu czynności
niezbędnych do likwidacji zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub
mienia;
2) niezwłocznie zawiadomić o katastrofie budowlanej
właściwy organ nadzoru budowlanego wyższego stopnia oraz Głównego
Inspektora Nadzoru Budowlanego.
2. W skład komisji, o której mowa w ust. 1 pkt 1,
wchodzą: przedstawiciel właściwego organu jako przewodniczący,
przedstawiciele innych zainteresowanych lub właściwych rzeczowo
organów administracji rządowej, przedstawiciele samorządu
terytorialnego, a także, w miarę potrzeby, rzeczoznawcy lub inne
osoby posiadające wymagane kwalifikacje zawodowe.
3. Do udziału w czynnościach komisji mogą być
wezwani:
1) inwestor, właściciel lub zarządca oraz użytkownik
obiektu budowlanego;
2) projektant, przedstawicie! wykonawcy i producenta
wyrobów budowlanych;
3) osoby odpowiedzialne za nadzór nad wykonywanymi
robotami budowlanymi.
Art. 77. Organy, o których
mowa w art. 76 ust. 1 pkt 2, mogą przejąć prowadzenie postępowania
wyjaśniającego przyczyny i okoliczności powstania katastrofy
budowlanej.
Art. 78. 1. Po zakończeniu
prac komisji właściwy organ niezwłocznie wydaje decyzję określającą
zakres i termin wykonania niezbędnych robót w celu uporządkowania
terenu katastrofy i zabezpieczenia obiektu budowlanego do czasu
wykonania robót doprowadzających obiekt do stanu właściwego.
2. Organ, o którym mowa w ust. 1, może zlecić na
koszt inwestora, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego
sporządzenie ekspertyzy, jeżeli jest to niezbędne do wydania
decyzji lub do ustalenia przyczyn katastrofy.
Art. 79. Inwestor, właściciel
lub zarządca obiektu budowlanego po zakończeniu postępowania, o
którym mowa w art. 78, jest obowiązany podjąć niezwłocznie
działania niezbędne do usunięcia skutków katastrofy budowlanej.
Rozdział 8
Organy administracji
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego
Art. 80. 1. Zadania
administracji architektoniczno-budowlanej wykonują, z zastrzeżeniem
ust. 3117) i 4, następujące organy:
1) starosta;
2) wojewoda;
3) Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.
2. Zadania nadzoru budowlanego wykonują, z
zastrzeżeniem ust. 3117) i 4, następujące organy:
1) powiatowy inspektor nadzoru budowlanego;
2) wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora
nadzoru budowlanego jako kierownika wojewódzkiego nadzoru
budowlanego, wchodzącego w skład zespolonej administracji
wojewódzkiej;
3) Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.
3. (uchylony).117)
4. Administrację architektoniczno-budowlaną i nadzór
budowlany w dziedzinie górnictwa sprawują organy określone w
odrębnych przepisach.
Art. 81. 1. Do podstawowych
obowiązków organów administracji architektoniczno-budowlanej i
nadzoru budowlanego należy:
1) nadzór i kontrola nad przestrzeganiem przepisów
prawa budowlanego, a w szczególności:
a) zgodności zagospodarowania terenu z miejscowymi
planami zagospodarowania przestrzennego oraz wymaganiami ochrony
środowiska,
b) warunków bezpieczeństwa ludzi i mienia w
rozwiązaniach przyjętych w projektach budowlanych, przy wykonywaniu
robót budowlanych oraz utrzymywaniu obiektów budowlanych,
c) zgodności rozwiązań architektoniczno-budowlanych z
przepisami techniczno-budowlanymi oraz zasadami wiedzy
technicznej,
d) właściwego wykonywania samodzielnych funkcji
technicznych w budownictwie,
e) 118) stosowania wyrobów
budowlanych;
2) wydawanie decyzji administracyjnych w sprawach
określonych ustawą;
3) (uchylony).119)
2. Przepisu ust. 1 pkt 1 lit. b, c i e nie stosuje
się do budownictwa doświadczalnego, wykonywanego na zamkniętych
terenach badawczych.
3. Organy administracji architektoniczno-budowlanej i
nadzoru budowlanego kontrolują posiadanie przez osoby wykonujące
samodzielne funkcje techniczne w budownictwie uprawnień do
pełnienia tych funkcji.
4. Organy administracji architektoniczno-budowlanej i
nadzoru budowlanego przy wykonywaniu obowiązków określonych
przepisami prawa budowlanego mogą dokonywać czynności kontrolnych.
Protokolarne ustalenia dokonane w toku tych czynności stanowią
podstawę do wydania decyzji oraz podejmowania innych środków
przewidzianych w przepisach prawa budowlanego.
Art. 81a. 1. Organy nadzoru
budowlanego lub osoby działające z ich upoważnienia mają prawo
wstępu:
1) do obiektu budowlanego;
2) na teren:
a) budowy,
b) zakładu pracy,
c) (uchylona).120)
2.121) Czynności kontrolne, związane z
wykonywaniem uprawnień organów nadzoru budowlanego, przeprowadza
się w obecności inwestora, kierownika budowy lub robót, kierownika
zakładu pracy lub wyznaczonego pracownika, bądź osób przez nich
upoważnionych albo w obecności właściciela lub zarządcy obiektu, a
w lokalu mieszkalnym - w obecności pełnoletniego domownika i
przedstawiciela administracji lub zarządcy budynku.
3. W razie nieobecności osób, o których mowa w ust.
2, w uzasadnionych przypadkach, czynności kontrolne mogą być
dokonywane w obecności przywołanego pełnoletniego świadka.
4. Czynności kontrolne dotyczące obiektów
budowlanych, które są w zarządzie państw obcych albo są użytkowane
przez przedstawicieli dyplomatycznych i konsularnych tych państw
lub przez inne osoby zrównane z nimi na podstawie ustaw, umów lub
powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych, mogą być
wykonywane za zgodą tych przedstawicieli lub osób.
Art. 81b.
(uchylony).122)
Art. 81c. 1.123)
Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru
budowlanego przy wykonywaniu zadań określonych przepisami prawa
budowlanego mogą żądać od uczestników procesu budowlanego,
właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, informacji lub
udostępnienia dokumentów:
1) związanych z prowadzeniem robót, przekazywaniem
obiektu budowlanego do użytkowania, utrzymaniem i użytkowaniem
obiektu budowlanego;
2) świadczących o dopuszczeniu wyrobu budowlanego do
obrotu albo jednostkowego zastosowania w obiekcie budowlanym.
2. Organy administracji architektoniczno-budowlanej i
nadzoru budowlanego, w razie powstania uzasadnionych wątpliwości co
do jakości wyrobów budowlanych lub robót budowlanych, a także stanu
technicznego obiektu budowlanego, mogą nałożyć, w drodze
postanowienia, na osoby, o których mowa w ust. 1, obowiązek
dostarczenia w określonym terminie odpowiednich ocen technicznych
lub ekspertyz. Koszty ocen i ekspertyz ponosi osoba zobowiązana do
ich dostarczenia.
3. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 2,
przysługuje zażalenie.
4. W razie niedostarczenia w wyznaczonym terminie
żądanych ocen lub ekspertyz albo w razie dostarczenia ocen lub
ekspertyz, które niedostatecznie wyjaśniają sprawę będącą ich
przedmiotem, organ administracji architektoniczno-budowlanej lub
nadzoru budowlanego może zlecić wykonanie tych ocen lub ekspertyz
albo wykonanie dodatkowych ocen lub ekspertyz na koszt osoby
zobowiązanej do ich dostarczenia.
Art. 82. 1. Do właściwości
organów administracji architektoniczno-budowlanej należą sprawy
określone w ustawie i niezastrzeżone do właściwości innych
organów.
2. Organem administracji architektoniczno-budowlanej
pierwszej instancji, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, jest starosta.
3. Wojewoda jest organem administracji
architektoniczno-budowlanej wyższego stopnia w stosunku do starosty
oraz organem pierwszej instancji w sprawach obiektów i robót
budowlanych:
1) usytuowanych na terenie pasa technicznego, portów
i przystani morskich, morskich wód wewnętrznych, morza
terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, a także na innych
terenach przeznaczonych do utrzymania ruchu i transportu
morskiego;
2) hydrotechnicznych piętrzących, upustowych,
regulacyjnych, melioracji podstawowych oraz kanałów i innych
obiektów służących kształtowaniu zasobów wodnych i korzystaniu z
nich, wraz z obiektami towarzyszącymi;
3) 124) dróg publicznych krajowych i
wojewódzkich wraz z obiektami i urządzeniami służącymi do
utrzymania tych dróg i transportu drogowego oraz sytuowanymi w
granicach pasa drogowego sieciami uzbrojenia terenu - niezwiązanymi
z użytkowaniem drogi, a w odniesieniu do dróg ekspresowych i
autostrad - wraz z obiektami i urządzeniami obsługi podróżnych,
pojazdów i przesyłek;
3a) usytuowanych na obszarze kolejowym;
4) lotnisk cywilnych wraz z obiektami i urządzeniami
towarzyszącymi;
5) usytuowanych na terenach zamkniętych;
6) (uchylony).125)
4. Rada Ministrów może określić, w drodze
rozporządzenia, także inne niż wymienione w ust. 3 obiekty i roboty
budowlane, w sprawach których organem pierwszej instancji jest
wojewoda.
Art. 82a. Starosta nie może
powierzyć gminom, w drodze porozumienia, sprawy z zakresu swojej
właściwości jako organu administracji architektoniczno-budowlanej.
Przepisu art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o
samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z późn.
zm.126)) nie stosuje się.
Art. 82b. 1. Organy
administracji architektoniczno-budowlanej:
1) prowadzą rejestr wniosków o pozwolenie na budowę i
rejestr decyzji o pozwoleniu na budowę;
2) przekazują bezzwłocznie organom nadzoru
budowlanego:
a) kopie ostatecznych decyzji o pozwoleniu na budowę
wraz z zatwierdzonym projektem budowlanym,
b) kopie ostatecznych odrębnych decyzji o
zatwierdzeniu projektu budowlanego wraz z tym projektem,
c) kopie innych decyzji, postanowień i zgłoszeń
wynikających z przepisów prawa budowlanego;
3) uczestniczą, na wezwanie organów nadzoru
budowlanego, w czynnościach inspekcyjnych i kontrolnych oraz
udostępniają wszelkie dokumenty i informacje związane z tymi
czynnościami.
2.127) Uwierzytelnione kopie rejestrów, o
których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem rejestrów dotyczących
terenów zamkniętych, przekazuje się do organu wyższego stopnia do
każdego piątego dnia miesiąca lub, jeżeli dzień ten jest dniem
wolnym od pracy, pierwszego dnia roboczego po tym terminie.
3. W przypadku nieprzekazania uwierzytelnionych kopii
rejestrów w terminie, o którym mowa w ust. 2, organ wyższego
stopnia dokonuje kontroli rejestrów we właściwym organie
administracji architektoniczno-budowlanej.
4. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia,
wzór rejestrów wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o
pozwoleniu na budowę.
5. Rejestry, o których mowa w ust. 1 pkt 1, powinny
zawierać w szczególności dane:
1) identyfikacyjne organu sporządzającego
rejestr;
2) pochodzące ze składanych wniosków i wydawanych
decyzji, w tym dane osobowe inwestora.
Art. 83. 1.128) Do
właściwości powiatowego inspektora nadzoru budowlanego jako organu
pierwszej instancji należą zadania i kompetencje, o których mowa w
art. 40 ust. 2, art. 41 ust. 4, art. 44 ust. 1, art. 48-51, art.
54, art. 55, art. 57 ust. 4, 7 i 8, art. 59, art. 59a, art. 59c
ust. 1, art. 59d ust. 1, art. 59g ust. 1, art. 62 ust. 3, art. 65,
art. 66, art. 67 ust. 1 i 3, art. 68, art. 69, art. 70 ust. 2, art.
71a, art. 74, art. 75 ust. 1 pkt 3 lit. a, art. 76, art. 78 oraz
art. 97 ust. 1.
2. Organem wyższego stopnia w stosunku do powiatowego
inspektora nadzoru budowlanego jest wojewódzki inspektor nadzoru
budowlanego.
3. Do właściwości wojewódzkiego inspektora nadzoru
budowlanego jako organu pierwszej instancji należą zadania i
kompetencje określone w ust. 1, w sprawach, o których mowa w art.
82 ust. 3 i 4.
Art. 83a.
(uchylony).129)
Art. 84. 1. Do zadań organów
nadzoru budowlanego należy:
1) kontrola przestrzegania i stosowania przepisów
prawa budowlanego;
2) kontrola działania organów administracji
architektoniczno-budowlanej;
3) badanie przyczyn powstawania katastrof
budowlanych;
4) współdziałanie z organami kontroli państwowej.
2. Organy nadzoru budowlanego są obowiązane do:
1) bezzwłocznego przesyłania organom administracji
architektoniczno-budowlanej kopii decyzji i postanowień
wynikających z przepisów prawa budowlanego;
2) prowadzenia ewidencji decyzji, postanowień i
zgłoszeń, o których mowa w art. 82b ust. 1 pkt 2;
3) prowadzenia ewidencji rozpoczynanych i oddawanych
do użytkowania obiektów budowlanych.
3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze
rozporządzenia, wymagane kwalifikacje i zasady wynagradzania
członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych w Głównym Urzędzie
Nadzoru Budowlanego oraz wojewódzkich i powiatowych inspektoratach
nadzoru budowlanego.
4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia,
wymagane kwalifikacje i zasady wynagradzania pozostałych
pracowników Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego oraz wojewódzkich i
powiatowych inspektoratów nadzoru budowlanego.
5. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia,
wzór i sposób prowadzenia ewidencji rozpoczynanych i oddawanych do
użytkowania obiektów budowlanych.
6. Ewidencja rozpoczynanych i oddawanych do
użytkowania obiektów budowlanych powinna zawierać w szczególności:
określenie organu prowadzącego ewidencję, dane osobowe lub nazwę
inwestora oraz inne niezbędne dane pochodzące ze składanych
zawiadomień i decyzji.
Art. 84a. 1. Kontrola
przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego
obejmuje:
1) kontrolę zgodności wykonywania robót budowlanych z
przepisami prawa budowlanego, projektem budowlanym i warunkami
określonymi w decyzji o pozwoleniu na budowę;
2) sprawdzanie posiadania przez osoby pełniące
samodzielne funkcje techniczne w budownictwie właściwych uprawnień
do pełnienia tych funkcji;
3) sprawdzanie dopuszczenia do stosowania w
budownictwie wyrobów budowlanych.
2. Organy nadzoru budowlanego, kontrolując stosowanie
przepisów prawa budowlanego:
1) badają prawidłowość postępowania administracyjnego
przed organami administracji architektoniczno-budowlanej oraz
wydawanych w jego toku decyzji i postanowień;
2) sprawdzają wykonywanie obowiązków wynikających z
decyzji i postanowień wydanych na podstawie przepisów prawa
budowlanego.
Art. 84b. 1. Kontrolę
działalności organów administracji architektoniczno-budowlanej
wykonują Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego oraz wojewódzki
inspektor nadzoru budowlanego, który wykonuje tę kontrolę w
stosunku do starosty.
2. Organy nadzoru budowlanego, w wyniku kontroli
działania organów administracji architektoniczno-budowlanej, mogą
kierować do właściwych organów zalecenia pokontrolne, z
wyznaczeniem terminu ich wykonania. O wykonaniu zaleceń oraz o
innych działaniach podjętych w związku z ujawnionymi
nieprawidłowościami organy te zawiadamiają niezwłocznie właściwe
organy nadzoru budowlanego.
3. W przypadku ustalenia przez organy nadzoru
budowlanego, że zachodzą okoliczności uzasadniające wznowienie
postępowania albo stwierdzenie nieważności decyzji wydanej przez
organ administracji architektoniczno-budowlanej, właściwy organ
administracji architektoniczno-budowlanej wznawia lub wszczyna z
urzędu postępowanie.
4. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółowy tryb przeprowadzania kontroli działania organów
administracji architektoniczno-budowlanej oraz wzory protokołów
kontrolnych i sposób ich sporządzania.
Art. 85. Współdziałanie
organów nadzoru budowlanego z organami administracji
architektoniczno-budowlanej i organami kontroli państwowej obejmuje
w szczególności:
1) uzgadnianie w miarę potrzeb planów kontroli i
prowadzenie wspólnych działań kontrolnych;
2) przekazywanie i wymianę informacji o wynikach
kontroli.
Art. 86. 1. Powiatowy
inspektor nadzoru budowlanego jest powoływany przez starostę
spośród co najmniej trzech kandydatów wskazanych przez
wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego. Jeżeli starosta nie
powoła powiatowego inspektora nadzoru budowlanego w terminie 30 dni
od dnia przedstawienia kandydatów, wojewódzki inspektor nadzoru
budowlanego wskazuje spośród nich kandydata, którego starosta
powołuje na stanowisko powiatowego inspektora nadzoru
budowlanego.
2. Starosta odwołuje powiatowego inspektora nadzoru
budowlanego:
1) w uzgodnieniu z wojewódzkim inspektorem nadzoru
budowlanego albo
2) na wniosek wojewódzkiego inspektora nadzoru
budowlanego.
3. Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego wykonuje
swoje zadania przy pomocy powiatowego inspektoratu nadzoru
budowlanego.
3a. W uzasadnionych przypadkach zakres działania
powiatowego inspektora nadzoru budowlanego może obejmować więcej
niż jeden powiat.
3b. Wojewoda, na wniosek właściwych starostów, może
rozszerzyć zakres działania powiatowego inspektora nadzoru
budowlanego na więcej niż jeden powiat.
4. Organizację wewnętrzną i szczegółowy zakres zadań
powiatowego inspektoratu nadzoru budowlanego określa powiatowy
inspektor nadzoru budowlanego w regulaminie organizacyjnym.
Art. 87. 1. Wojewódzki
inspektor nadzoru budowlanego jest powoływany przez wojewodę
spośród co najmniej trzech kandydatów wskazanych przez Głównego
Inspektora Nadzoru Budowlanego. Jeżeli wojewoda nie powoła
wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego w terminie 30 dni od
dnia przedstawienia kandydatów, Główny Inspektor Nadzoru
Budowlanego wskazuje spośród nich kandydata, którego wojewoda
powołuje na stanowisko wojewódzkiego inspektora nadzoru
budowlanego.
2. Wojewoda odwołuje wojewódzkiego inspektora nadzoru
budowlanego:
1) w uzgodnieniu z Głównym Inspektorem Nadzoru
Budowlanego albo
2) na wniosek Głównego Inspektora Nadzoru
Budowlanego.
3. Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego wykonuje
swoje zadania przy pomocy wojewódzkiego inspektoratu nadzoru
budowlanego.
4. Organizację wojewódzkiego inspektoratu nadzoru
budowlanego określa regulamin ustalony przez wojewódzkiego
inspektora nadzoru budowlanego i zatwierdzony przez wojewodę.
Art. 88. 1. Główny Inspektor
Nadzoru Budowlanego jest centralnym organem administracji rządowej
w sprawach administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru
budowlanego.
2. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego jest organem
właściwym w sprawach indywidualnych, rozstrzyganych w drodze
postępowania administracyjnego, w zakresie wynikającym z przepisów
prawa budowlanego.
3.130) Główny Inspektor Nadzoru
Budowlanego wyłoniony w drodze konkursu jest powoływany przez
Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw
budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Prezes Rady
Ministrów odwołuje Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
4.130) Kadencja Głównego Inspektora
Nadzoru Budowlanego trwa 5 lat.
5. Po upływie kadencji Główny Inspektor Nadzoru
Budowlanego pełni obowiązki do czasu objęcia stanowiska przez
nowego Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
6. (uchylony).131)
7. Kadencja Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego
wygasa w razie jego odwołania lub śmierci.
8. (uchylony).131)
9. Zastępcy Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego
są powoływani i odwoływani przez ministra właściwego do spraw
budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej na wniosek
Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
Art. 88a. 1. Główny Inspektor
Nadzoru Budowlanego wykonuje zadania określone przepisami prawa
budowlanego, a w szczególności:
1) pełni funkcję organu wyższego stopnia w rozumieniu
Kodeksu postępowania administracyjnego w stosunku do:
a) wojewodów i wojewódzkich inspektorów nadzoru
budowlanego oraz sprawuje nadzór nad ich działalnością,
b) (uchylona);132)
2) kontroluje działanie organów administracji
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego;
3) prowadzi centralne rejestry:
a) osób posiadających uprawnienia budowlane,
b) rzeczoznawców budowlanych,
c) ukaranych z tytułu odpowiedzialności
zawodowej.
2.133) W rejestrach, o których mowa w ust.
1 pkt 3, zamieszcza się w szczególności: imiona i nazwisko, adres,
numer PESEL - w stosunku do osób posiadających obywatelstwo
polskie, albo numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego
tożsamość - w stosunku do osób nieposiadających obywatelstwa
polskiego, a także informację o wykształceniu i tytułach
naukowych.
3. Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej określa, w drodze rozporządzenia,
wzory i sposób prowadzenia rejestrów, o których mowa w ust. 1 pkt
3, a w szczególności:
1) wymogi, jakim powinny odpowiadać rejestry;
2) dokumenty dołączane do wniosku o wpis do
rejestrów, stanowiące podstawę dokonania wpisu.
Art. 88b. 1. Główny Inspektor
Nadzoru Budowlanego wykonuje swoje zadania przy pomocy Głównego
Urzędu Nadzoru Budowlanego.
2. Organizację Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego
określa statut nadany, w drodze rozporządzenia, przez Prezesa Rady
Ministrów.
3. Organizację wewnętrzną i szczegółowy zakres zadań
Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego określa Główny Inspektor
Nadzoru Budowlanego w regulaminie organizacyjnym.
Art. 89.
(uchylony).134)
Art. 89a. Do właściwości
organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru
budowlanego w dziedzinie górnictwa należą sprawy i związane z nimi
środki działania określone w ustawie, dotyczące obiektów i robót
budowlanych zakładów górniczych.
Art. 89b. Wojewoda w sprawach,
o których mowa w art. 82 ust. 3 pkt 1 i 5, oraz właściwe organy
administracji architektoniczno-budowlanej w dziedzinie górnictwa
przy wydawaniu pozwolenia na budowę są obowiązani do sprawdzenia
posiadania przez inwestora postanowienia o uzgodnieniu, o którym
mowa w art. 33 ust. 2 pkt 4.
Art. 89c. 1. W przypadkach
bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia ludzi związanych z
budową, utrzymaniem lub rozbiórką obiektów budowlanych starosta,
wójt, burmistrz i prezydent miasta mogą wydać właściwemu
powiatowemu inspektorowi nadzoru budowlanego polecenie podjęcia
działań zmierzających do usunięcia tego zagrożenia.
2. Starosta, wójt, burmistrz i prezydent miasta
ponoszą wyłączną odpowiedzialność za treść polecenia, o którym mowa
w ust. 1.
3. Polecenie przekazane ustnie wymaga potwierdzenia
na piśmie.
4. Polecenie podlega niezwłocznemu wykonaniu.
Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego natychmiast przedkłada
sprawę wojewódzkiemu inspektorowi nadzoru budowlanego, jeżeli nie
jest w stanie wykonać polecenia albo jeżeli polecenie narusza
prawo.
5. Polecenie naruszające prawo jest nieważne. O
nieważności polecenia rozstrzyga wojewoda.
Rozdział 9
Przepisy
karne
Art. 90. Kto, w przypadkach
określonych w art. 48, art. 49b, art. 50 ust. 1 pkt 1 lub art. 50
ust. 1 pkt 2, wykonuje roboty budowlane,
podlega grzywnie, karze ograniczenia
wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Art. 91. 1. Kto:
1) udaremnia określone ustawą czynności właściwych
organów,
2) wykonuje samodzielną funkcję techniczną w
budownictwie, nie posiadając odpowiednich uprawnień budowlanych lub
prawa wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w
budownictwie,
podlega grzywnie, karze ograniczenia
wolności albo pozbawienia wolności do roku.
2. (uchylony).135)
Art. 92. 1. Kto:
1) w razie katastrofy budowlanej nie dopełnia
obowiązków określonych w art. 75 lub art. 79,
2) nie spełnia, określonego w art. 70 ust. 1,
obowiązku usunięcia stwierdzonych uszkodzeń lub uzupełnienia
braków, mogących spowodować niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia
bądź zagrożenie środowiska,
3) utrudnia, określone ustawą, czynności właściwych
organów,
podlega karze aresztu albo karze
ograniczenia wolności, albo karze grzywny.
2. Tej samej karze podlega kto, pomimo zastosowania
środków egzekucji administracyjnej:
1) nie stosuje się do wydanych, na podstawie ustawy,
decyzji właściwych organów;
2) nie spełnia, określonego w art. 61, obowiązku
utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym lub
użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami.
Art. 93. Kto:
1) przy projektowaniu lub wykonywaniu robót
budowlanych w sposób rażący nie przestrzega przepisów art. 5,
1a) 136) przy wykonywaniu robót
budowlanych stosuje wyroby, naruszając przepis art. 10,
2) (uchylony),137)
3) dokonuje rozbiórki obiektu budowlanego lub jego
części, naruszając przepisy art. 28 lub art. 31 ust. 2,
4) przystępuje do budowy lub prowadzi roboty
budowlane bez dopełnienia wymagań określonych w art. 41 ust. 4,
art. 42, art. 44, art. 45,
5) dostarcza lub umożliwia dostarczenie energii,
wody, ciepła lub gazu, naruszając przepis art. 41 ust. 5,
6) wykonuje roboty budowlane w sposób odbiegający od
ustaleń i warunków określonych w przepisach, pozwoleniu na budowę
lub rozbiórkę bądź w zgłoszeniu budowy lub rozbiórki, bądź istotnie
odbiegający od zatwierdzonego projektu,
7) (uchylony),138)
8) nie spełnia obowiązku, o którym mowa w art. 62
ust. 1,
9) nie spełnia, określonych w art. 63 lub art. 64
ust. 1 i 3, obowiązków przechowywania dokumentów, związanych z
obiektem budowlanym lub prowadzenia książki obiektu
budowlanego,
9a) nie spełnia obowiązku przesłania protokołu, o
którym mowa w art. 70 ust. 2,
9b) 139) zmienia sposób użytkowania
obiektu budowlanego lub jego części bez wymaganego zgłoszenia, o
którym mowa w art. 71 ust. 2, albo pomimo wniesienia sprzeciwu, o
którym mowa w art. 71 ust. 3-5,
10) 140) nie udziela informacji lub
nie udostępnia dokumentów, o których mowa w art. 81c ust. 1,
żądanych przez właściwy organ, związanych z prowadzeniem robót
budowlanych, przekazaniem obiektu budowlanego do użytkowania lub
jego utrzymaniem,
podlega karze grzywny.
Art. 94. Orzekanie w sprawach
o czyny, określone w art. 92 i art. 93, następuje na podstawie
przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
Rozdział 10
Odpowiedzialność zawodowa w
budownictwie
Art. 95. Odpowiedzialności
zawodowej w budownictwie podlegają osoby wykonujące samodzielne
funkcje techniczne w budownictwie, które:
1) dopuściły się występków lub wykroczeń, określonych
ustawą;
2) zostały ukarane w związku z wykonywaniem
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie;
3) wskutek rażących błędów lub zaniedbań, spowodowały
zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub
środowiska albo znaczne szkody materialne;
4) nie spełniają lub spełniają niedbale swoje
obowiązki;
5) uchylają się od podjęcia nadzoru autorskiego lub
wykonują niedbale obowiązki wynikające z pełnienia tego
nadzoru.
Art. 96. 1. Popełnienie czynów
powodujących odpowiedzialność zawodową w budownictwie jest
zagrożone następującymi karami:
1) upomnieniem;
2) upomnieniem z jednoczesnym nałożeniem obowiązku
złożenia, w wyznaczonym terminie, egzaminu, o którym mowa w art. 12
ust. 3;
3) zakazem wykonywania samodzielnej funkcji
technicznej w budownictwie, na okres od roku do 5 lat, połączonym z
obowiązkiem złożenia, w wyznaczonym terminie, egzaminu, o którym
mowa w art. 12 ust. 3.
2. Przy nakładaniu kary należy uwzględnić
dotychczasową karalność z tytułu odpowiedzialności zawodowej w
budownictwie.
3. O zakazie wykonywania samodzielnej funkcji
technicznej w budownictwie orzeka się w przypadku znacznego
społecznego niebezpieczeństwa czynu.
4. Zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej
w budownictwie może być orzeczony również w stosunku do osoby,
która:
1) pomimo dwukrotnego upomnienia ponownie dopuściła
się czynu, powodującego odpowiedzialność zawodową;
2) uchyla się od złożenia nakazanego egzaminu.
5. Zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej
w budownictwie określa się w latach i miesiącach. Kara biegnie od
dnia, w którym decyzja o ukaraniu stała się ostateczna.
6. Osobie ukaranej z jednoczesnym nałożeniem
obowiązku złożenia egzaminu, która w wyznaczonym terminie egzaminu
nie zdała, wyznacza się termin dodatkowy, nie krótszy niż 3
miesiące i nie dłuższy niż 6 miesięcy. W przypadku nieuzyskania
oceny pozytywnej w terminie dodatkowym, stwierdza się utratę
uprawnień do pełnienia samodzielnej funkcji technicznej w
budownictwie.
Art. 97. 1. Postępowanie w
sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie wszczyna się na
wniosek organu nadzoru budowlanego, właściwego dla miejsca
popełnienia czynu lub stwierdzającego popełnienie czynu, złożony po
przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać
określenie zarzucanego czynu, uzasadnienie faktyczne i prawne oraz
wskazanie dowodów.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, może złożyć w
zakresie swojej właściwości organ samorządu zawodowego.
Art. 98. 1.141) W
sprawach odpowiedzialności zawodowej w budownictwie orzekają organy
samorządu zawodowego.
2. Właściwość organów samorządu zawodowego w sprawach
odpowiedzialności zawodowej w budownictwie regulują odrębne
przepisy.
Art. 99. 1. Ostateczną decyzję
o ukaraniu, w trybie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie,
przesyła się do wiadomości:
1) jednostce organizacyjnej zatrudniającej osobę
ukaraną;
2) właściwemu stowarzyszeniu;
3) organowi, który wydał ukaranemu uprawnienia do
pełnienia samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie;
4) Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego.
2. Decyzja, o której mowa w ust. 1, podlega wpisowi
do centralnego rejestru ukaranych.
Art. 100. Nie można wszcząć
postępowania z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie po
upływie 6 miesięcy od dnia powzięcia przez organy nadzoru
budowlanego wiadomości o popełnieniu czynu, powodującego tę
odpowiedzialność i nie później niż po upływie 3 lat od dnia
zakończenia robót budowlanych albo zawiadomienia o zakończeniu
budowy lub wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie obiektu
budowlanego.
Art. 101. 1. Organ, który
orzekał w I instancji o odpowiedzialności zawodowej w budownictwie,
na wniosek ukaranego, orzeka o zatarciu kary, jeżeli ukarany:
1) wykonywał samodzielną funkcję techniczną w
budownictwie przez okres:
a) 2 lat - w przypadku kary określonej w art. 96 ust.
1 pkt 1,
b) 3 lat - od złożenia egzaminu - w przypadku kary
określonej w art. 96 ust. 1 pkt 2,
c) 5 lat - po przywróceniu prawa wykonywania
samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie - w przypadku kary
określonej w art. 96 ust. 1 pkt 3;
2) w okresach, o których mowa w pkt 1, nie był
ponownie ukarany jedną z kar określonych w art. 96 ust. 1.
2. Informację o zatarciu kary organ, o którym mowa w
ust. 1, przesyła do wiadomości zainteresowanemu oraz jednostkom organizacyjnym, stowarzyszeniom i
organom, o których mowa w art. 99 ust. 1.
3. Zatarcie kary podlega odnotowaniu w centralnym
rejestrze ukaranych.
Art. 102.
(uchylony).142)
Rozdział 11
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 103. 1. Do spraw wszczętych przed dniem
wejścia w życie ustawy, a niezakończonych decyzją ostateczną,
stosuje się przepisy ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Przepisu art. 48 nie stosuje się do obiektów,
których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie
ustawy lub w stosunku do których przed tym dniem zostało wszczęte
postępowanie administracyjne. Do takich obiektów stosuje się
przepisy dotychczasowe.
3. Właściwość organów do załatwiania spraw, o których
mowa w ust. 1, określa się na podstawie przepisów ustawy.
Art. 104. Osoby, które, przed
dniem wejścia w życie ustawy, uzyskały uprawnienia budowlane lub
stwierdzenie posiadania przygotowania zawodowego do pełnienia
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, zachowują
uprawnienia do pełnienia tych funkcji w dotychczasowym
zakresie.
Art. 105. 1. Decyzje o
dopuszczeniu do powszechnego stosowania w budownictwie nowych
materiałów budowlanych, wydane przed dniem wejścia w życie ustawy,
pozostają w mocy w dotychczasowym zakresie.
2. (pominięty).143)
Art. 106.
(pominięty).143)
Art. 107. 1. Traci moc ustawa
z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 38,
poz. 229, z 1981 r. Nr 12, poz. 57, z 1983 r. Nr 44, poz. 200 i
201, z 1984 r. Nr 35, poz. 185 i 186, z 1987 r. Nr 21, poz. 124, z
1988 r. Nr 41, poz. 324 oraz z 1990 r. Nr 34, poz. 198), z
zastrzeżeniem art. 103 ust. 2.
2. (pominięty).143)
Art. 108. Ustawa wchodzi w
życie z dniem 1 stycznia 1995 r.
Załącznik do
ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
|
Kategorie obiektów budowlanych
|
Współczynnik kategorii obiektu (k)
|
Współczynnik wielkości obiektu (w)
|
|
Kategoria I - budynki mieszkalne
jednorodzinne
|
2,0
|
1,0
|
|
Kategoria II - budynki służące
gospodarce rolnej, jak: produkcyjne, gospodarcze,
inwentarsko-składowe
|
1,0
|
1,0
|
|
Kategoria III - inne niewielkie budynki,
jak: domy letniskowe, budynki gospodarcze, garaże do dwóch
stanowisk włącznie
|
1,0
|
1,0
|
|
Kategoria IV - elementy dróg publicznych
i kolejowych dróg szynowych, jak: skrzyżowania i węzły, wjazdy,
zjazdy, przejazdy, perony, rampy
|
5,0
|
1,0
|
|
Kategoria V - obiekty sportu i
rekreacji, jak: stadiony, amfiteatry, skocznie i wyciągi
narciarskie, kolejki linowe, odkryte baseny, zjeżdżalnie
|
10,0
|
1,0
|
|
Kategoria VI - cmentarze
|
8,0
|
1,0
|
|
Kategoria VII - obiekty służące
nawigacji wodnej, jak: dalby, wysepki cumownicze
|
7,0
|
1,0
|
|
Kategoria VIII - inne budowle
|
5,0
|
1,0
|
|
|
|
Współczynnik wielkości obiektu
(w) (kubatura w m3)
|
|
|
|
≤ 2 500
|
> 2 500-
5 000
|
> 5 000-10 000
|
> 10 000
|
|
Kategoria IX - budynki kultury, nauki i
oświaty, jak: teatry, opery, kina, muzea, galerie sztuki,
biblioteki, archiwa, domy kultury, budynki szkolne i przedszkolne,
internaty, bursy i domy studenckie, laboratoria i placówki
badawcze, stacje meteorologiczne i hydrologiczne, obserwatoria,
budynki ogrodów zoologicznych i botanicznych
|
4,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria X - budynki kultu religijnego,
jak: kościoły, kaplice, klasztory, cerkwie, zbory, synagogi,
meczety oraz domy pogrzebowe, krematoria
|
6,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XI - budynki służby zdrowia,
opieki społecznej i socjalnej, jak: szpitale, sanatoria, hospicja,
przychodnie, poradnie, stacje krwiodawstwa, lecznice weterynaryjne,
żłobki, domy pomocy i opieki społecznej, domy dziecka, domy
rencisty, schroniska dla bezdomnych oraz hotele
robotnicze
|
4,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XII144) - budynki
administracji publicznej, budynki Sejmu, Senatu, Kancelarii
Prezydenta, ministerstw i urzędów centralnych, terenowej
administracji rządowej i samorządowej, sądów i trybunałów, więzień
i domów poprawczych, zakładów dla nieletnich, zakładów karnych,
aresztów śledczych oraz obiekty budowlane Sił Zbrojnych
|
5,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XIII - pozostałe budynki
mieszkalne
|
4,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XIV- budynki zakwaterowania
turystycznego i rekreacyjnego, jak: hotele, motele, pensjonaty,
domy wypoczynkowe, schroniska turystyczne
|
15,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XV - budynki sportu i
rekreacji, jak: hale sportowe i widowiskowe, kryte
baseny
|
9,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XVI - budynki biurowe i
konferencyjne
|
12,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XVII - budynki handlu,
gastronomii i usług, jak: sklepy, centra handlowe, domy towarowe,
hale targowe, restauracje, bary, kasyna, dyskoteki, warsztaty
rzemieślnicze, stacje obsługi pojazdów, myjnie samochodowe, garaże
powyżej dwóch stanowisk, budynki dworcowe
|
15,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XVIII - budynki przemysłowe,
jak: budynki produkcyjne, służące energetyce, montownie, wytwórnie,
rzeźnie oraz obiekty magazynowe, jak: budynki składowe, chłodnie,
hangary, wiaty, a także budynki kolejowe, jak: nastawnie, podstacje
trakcyjne, lokomotywownie, wagonownie, strażnice przejazdowe,
myjnie taboru kolejowego
|
10,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XIX - zbiorniki przemysłowe,
jak: silosy, elewatory, bunkry do magazynowania paliw i gazów oraz
innych produktów chemicznych
|
10,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
|
Współczynnik wieIkości obiektu
(w)
(powierzchnia w m2)
|
|
|
|
≤ 1 000
|
> 1 000-
5 000
|
> 5 000- 10 000
|
> 10 000
|
|
Kategoria XX - stacje paliw
|
15,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XXI - obiekty związane z
transportem wodnym, jak: porty, przystanie, sztuczne wyspy, baseny,
doki, falochrony, nabrzeża, mola, pirsy, pomosty,
pochylnie
|
10,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XXII - place składowe,
postojowe, składowiska odpadów, parkingi
|
8,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
|
Współczynnik wieIkości obiektu
(w)
(powierzchnia w ha)
|
|
|
|
≤ 1
|
> 1-10
|
> 10-20
|
> 20
|
|
Kategoria XXIII - obiekty lotniskowe,
jak: pasy startowe, drogi kołowania, płyty lotniskowe, place
postojowe i manewrowe, lądowiska
|
10,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XXIV - obiekty gospodarki
wodnej, jak: zbiorniki wodne i nadpoziomowe, stawy rybne
|
9,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
|
Współczynnik wieIkości obiektu
(w)
(długość w km)
|
|
|
|
≤ 1
|
> 1-10
|
> 10-20
|
> 20
|
|
Kategoria XXV - drogi i kolejowe drogi
szynowe
|
1,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XXVI - sieci, jak:
elektroenergetyczne, telekomunikacyjne, gazowe, ciepłownicze,
wodociągowe, kanalizacyjne oraz rurociągi przesyłowe
|
8,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
|
Współczynnik wieIkości obiektu
(w)
(długość w m)
|
|
|
|
≤ 20
|
> 20-100
|
> 100-500
|
> 500
|
|
Kategoria XXVII - budowle
hydrotechniczne piętrzące, upustowe i regulacyjne, jak: zapory,
progi i stopnie wodne, jazy, bramy przeciwpowodziowe, śluzy wałowe,
syfony, wały przeciwpowodziowe, kanały, śluzy żeglowne, opaski i
ostrogi brzegowe, rowy melioracyjne
|
9,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
Kategoria XXVIII - drogowe i kolejowe
obiekty mostowe, jak: mosty, estakady, kładki, przejścia podziemne,
wiadukty, przepusty, tunele
|
5,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
|
Współczynnik wieIkości obiektu
(w)
(wysokość w m)
|
|
|
|
≤ 20
|
> 20-50
|
> 50-100
|
> 100
|
|
Kategoria XXIX - wolno stojące kominy i
maszty
|
10,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
|
Współczynnik wieIkości obiektu
(w)
(wydajność w m3/h)
|
|
|
|
≤ 50
|
> 50-100
|
> 100-500
|
> 500
|
|
Kategoria XXX - obiekty służące do
korzystania z zasobów wodnych, jak: ujęcia wód morskich i
śródlądowych, budowle zrzutów wód i ścieków, pompownie, stacje
strefowe, stacje uzdatniania wody, oczyszczalnie ścieków
|
8,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
I) Odnośnik nr 1
dodany do tytułu ustawy przez art. 6 ustawy z dnia 23 czerwca 2006
r. o zmianie niektórych ustaw w związku z członkostwem
Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 133, poz.
935), która weszła w życie z dniem 5 sierpnia 2006 r.
1)
Niniejsza ustawa dokonuje w
zakresie swojej regulacji transpozycji dyrektywy Rady 92/57/EWG z
dnia 24 czerwca 1992 r. w sprawie wdrożenia minimalnych wymagań
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na tymczasowych lub ruchomych
budowach (ósma szczegółowa dyrektywa w rozumieniu art. 16 ust. 1
dyrektywy 89/391/EWG) (Dz. Urz. WE L 245 z 26.08.1992, str. 6; Dz.
Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 2, str.
71).
2)
W brzmieniu ustalonym przez
art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy -
Prawo budowlane (Dz. U. Nr 93, poz. 888), która weszła w życie z
dniem 31 maja 2004 r.
3)
W brzmieniu ustalonym przez
art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy
- Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr
163, poz. 1364), która weszła w życie z dniem 26 września 2005
r.
4)
Dodany przez art. 1 pkt 1 lit.
b ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
5)
Przez art. 37 pkt 1 ustawy z
dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz.
881), która weszła w życie z dniem 1 maja 2004 r.
6)
Zmiany wymienionej ustawy
zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 221, Nr 153, poz.
1271 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 124, poz. 1152 i Nr 190,
poz. 1864, z 2004 r. Nr 141, poz. 1492 oraz z 2005 r. Nr 150, poz.
1247.
7)
Przez art. 1 pkt 2 lit. b
ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
8)
W brzmieniu ustalonym przez
art. 1 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
9) W brzmieniu
ustalonym przez art. 37 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.
10) Przez art. 37
pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.
11) Przez art. 59
pkt 2 lit. a ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach
zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz.
U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42), która weszła w życie z dniem 25
stycznia 2002 r.
12) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. a ustawy, o której mowa w
odnośniku 3.
13) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 4 lit. a ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
14) Dodany przez
art. 1 pkt 4 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2, a
następnie uchylony przez art. 1 pkt 2 lit. b ustawy, o której mowa
w odnośniku 3.
15) Zdanie wstępne w
brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 5 lit. a ustawy, o której mowa
w odnośniku 2, który wszedł w życie z dniem 1 maja 2004
r.
16) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 5 lit. b ustawy, o której mowa w
odnośniku 2, który wszedł w życie z dniem 1 maja 2004 r.
17) Dodany przez
art. 23 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie i uchyleniu
niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez Rzeczpospolitą Polską
członkostwa w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 96, poz. 959), która
weszła w życie z dniem 1 maja 2004 r.
18) Dodany przez
art. 1 pkt 6 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
19) Przez art. 1 pkt
7 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy - Prawo
budowlane, ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych
ustaw (Dz. U. Nr 111, poz. 726), która weszła w życie z dniem 24
grudnia 1997 r.
20) Przez art. 1 pkt
6 lit. a tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
21) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 3 lit. a ustawy, o której mowa w
odnośniku 3, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2006
r.
22)Dodany przez art.
1 pkt 3 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 3, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia
2006 r.
23) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku
3.
24)Dodany przez art.
1 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
25)Przez art. 1 pkt
7 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
26) W brzmieniu
ustalonym przez art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 maja 2005 r. o
zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych
ustaw (Dz. U. Nr 113, poz. 954), która weszła w życie z dniem 28
lipca 2005 r.
27) Zmiany tekstu
jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r.
Nr 170, poz. 1652, z 2004 r. Nr 6, poz. 41, Nr 93, poz. 895 i Nr
273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 203, poz. 1683.
28) W brzmieniu
ustalonym przez art. 37 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku
5.
29) Dodany przez
art. 1 pkt 8 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
30) Przez art. 1 pkt
18 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy - Prawo
budowlane oraz o zmianie niektórych
ustaw (Dz. U. Nr 80, poz. 718), która weszła w życie z dniem 11
lipca 2003 r.
31) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 6 lit. a tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
32) W brzmieniu
ustalonym przez art. 48 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych
ogrodach działkowych (Dz. U. Nr 169, poz. 1419), która weszła w
życie z dniem 21 września 2005 r.
33) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 6 lit. a tiret drugie ustawy, o której
mowa w odnośniku 3.
34) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret drugie ustawy, o której
mowa w odnośniku 2.
35) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 9 lit. a tiret trzecie ustawy, o której
mowa w odnośniku 2.
36)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9
lit. a tiret czwarte ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
37) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 6 lit. a tiret trzecie ustawy, o której
mowa w odnośniku 3.
38)Dodany przez art. 1
pkt 6 lit. a tiret czwarte ustawy, o której mowa w odnośniku
3.
39)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 6
lit. b tiret pierwsze ustawy, o której mowa w odnośniku
3.
40)Przez art. 1 pkt 6
lit. b tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
41) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 6 lit. b tiret trzecie ustawy, o której
mowa w odnośniku 3.
42) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 6 lit. b tiret czwarte ustawy, o której
mowa w odnośniku 3.
43)
Przez art. 1 pkt 6 lit. b tiret piąte
ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
44) Zdanie wstępne w
brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 6 lit. b tiret szóste ustawy,
o której mowa w odnośniku 3.
45) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 6 lit. b tiret siódme ustawy, o której
mowa w odnośniku 3.
46) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 6 lit. b tiret ósme ustawy, o której
mowa w odnośniku 3.
47) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 6 lit. b tiret dziewiąte ustawy, o
której mowa w odnośniku 3.
48)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 6
lit. b tiret dziesiąte ustawy, o której mowa w odnośniku
3.
49)
Dodany przez art. 1 pkt 6 lit. b tiret
jedenaste ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
50)
Dodany przez art. 1 pkt 7 ustawy, o której
mowa w odnośniku 3.
51)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8
lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
52)
Dodany przez art. 1 pkt 8 lit. b ustawy, o
której mowa w odnośniku 3.
53)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 8
lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
54)
Dodana przez art. 3 pkt 2 ustawy, o której
mowa w odnośniku 26.
55)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 10
ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
56)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 9
ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
57)
Dodany przez art. 1 pkt 10 ustawy, o której
mowa w odnośniku 3.
58)Dodany przez art.
2 pkt 2 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o zmianie ustawy o
obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji
morskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r.
Nr 6, poz. 41), która weszła w życie z dniem 16 kwietnia 2004
r.
59) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
60)Dodany przez art. 2
pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku 58.
61) W brzmieniu
ustalonym przez art. 2 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku
58.
62) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 11 ustawy, o której mowa w odnośniku
3.
63) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 12 lit. a ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
64) W brzmieniu
ustalonym przez art. 3 pkt 3 ustawy, o której mowa w odnośniku
26.
65) Przez art. 1 pkt
28 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 30.
66) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 12 lit. b ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
67)Dodany przez art. 1
pkt 12 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
68) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 13 lit. a ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
69)Przez art. 1 pkt 13
lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
70)Przez art. 1 pkt 30
lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 30.
71) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 14 lit. a ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
72)Przez art. 1 pkt 12
lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
73)Dodany przez art. 1
pkt 14 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
74) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 12 lit. b tiret pierwsze ustawy, o
której mowa w odnośniku 3.
75)Przez art. 1 pkt 12
lit. b tiret drugie ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
76) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 12 lit. b tiret trzecie ustawy, o której
mowa w odnośniku 3.
77) Dodany przez art.
1 pkt 14 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2; w brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 12 lit. c ustawy, o której mowa w
odnośniku 3.
78) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 13 ustawy, o której mowa w odnośniku
3.
79) W brzmieniu
ustalonym przez art. 3 pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku
26.
80) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 16 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
81) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 14 ustawy, o której mowa w odnośniku
3.
82)Dodany przez art. 2
ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o zmianie ustawy o transporcie
kolejowym oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 12, poz.
63), która weszła w życie z dniem 9 lutego 2006 r.
83) Zmiany
wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 170,
poz. 1652 i Nr 203, poz. 1966, z 2004 r. Nr 92, poz. 883, Nr 96,
poz. 959, Nr 97, poz. 962 i Nr 173, poz. 1808, z 2005 r. Nr 157,
poz. 1314, Nr 163, poz. 1362 i Nr 169, poz. 1420 oraz z 2006 r. Nr
12, poz. 63 i Nr 144, poz. 1046.
84)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 17
ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
85) W brzmieniu
ustalonym przez art. 37 pkt 5 ustawy, o której mowa w odnośniku
5.
86) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 18 lit. a ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
87) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 18 lit. b ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
88) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 18 lit. c ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
89) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 19 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
90) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 20 lit. a ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
91) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 20 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
92) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 20 lit. c ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
93) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 21 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
94) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 22 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
95) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 15 ustawy, o której mowa w odnośniku
3.
96) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 16 lit. a ustawy, o której mowa w
odnośniku 3.
97) Dodany przez
art. 1 pkt 16 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku
3.
98) Przez art. 1 pkt
24 lit. a ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
99) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 24 lit. b ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
100) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 24 lit. b ustawy, o której mowa w
odnośniku 2, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2005
r.
101) Dodany przez
art. 1 pkt 24 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
102) Przez art. 1
pkt 48 ustawy, o której mowa w odnośniku 30.
103)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 25
ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
104)
W brzmieniu ustalonym przez art. 2 pkt 7
ustawy, o której mowa w odnośniku 58.
105)
Przez art. 1 pkt 26 ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
106)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 27
ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
107)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 28
ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
108)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 29
ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
109)Zmiany tekstu
jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r.
Nr 85, poz. 727, Nr 86, poz. 732 i Nr 143, poz. 1199 oraz z 2006 r.
Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708 i Nr 143, poz. 1031.
110)
Dodany przez art. 1 pkt 30 lit. a ustawy, o
której mowa w odnośniku 2.
111)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 17
ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
112) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 31 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
113)
Przez art. 1 pkt 18 ustawy, o której mowa w
odnośniku 3.
114) Dodany przez
art. 1 pkt 32 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
115) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 33 lit. a ustawy, o której mowa w
odnośniku 2.
116) Dodany przez
art. 1 pkt 33 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
117) Przez art. 15
pkt 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o
organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania
ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie
niektórych ustaw (Dz. U. Nr 154, poz. 1800), która weszła w życie z
dniem 1 stycznia 2002 r.
118) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 34 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
119) Przez art. 1
pkt 57 lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 30.
120) Przez art. 37
pkt 6 ustawy, o której mowa w odnośniku 5.
121) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 35 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
122) Przez art. 1
pkt 58 ustawy, o której mowa w odnośniku 30.
123) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 36 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
124) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 37 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
125) Przez art. 1
pkt 59 lit. c ustawy, o której mowa w odnośniku 30.
126) Zmiany tekstu
jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r.
Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz.
1271, Nr 200, poz. 1688 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 162, poz.
1568 oraz z 2004 r. Nr 102, poz. 1055 i Nr 167, poz.
1759.
127) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 38 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
128) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 19 ustawy, o której mowa w odnośniku
3.
129) Przez art. 1
pkt 40 ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
130) W brzmieniu
ustalonym przez art. 23 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o
przeprowadzaniu konkursów na stanowiska kierowników centralnych
urzędów administracji rządowej, prezesów agencji państwowych oraz
prezesów zarządów państwowych funduszy celowych (Dz. U. Nr 163,
poz. 1362 i Nr 267, poz. 2258), która weszła w życie z dniem 1
września 2005 r.
131) Przez art. 23
pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 130.
132) Przez art. 1
pkt 20 ustawy, o której mowa w odnośniku 3.
133) W brzmieniu
ustalonym przez art. 1 pkt 41 ustawy, o której mowa w odnośniku
2.
134) Przez art. 15
pkt 4 ustawy, o której mowa w odnośniku 117.
135) Przez art. 1
pkt 69 ustawy, o której mowa w odnośniku 30.
136) W brzmieniu
ustalonym przez art. 37 pkt 7 ustawy, o której mowa w odnośniku
5.
137) Przez art. 1
pkt 16 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o zmianie ustawy - Prawo
budowlane (Dz. U. Nr 129, poz. 1439), która weszła w życie z dniem
13 lutego 2002 r.
138)
Przez art. 1 pkt 21 ustawy, o której mowa w
odnośniku 3.
139)
Dodany przez art. 1 pkt 42 lit. a ustawy, o
której mowa w odnośniku 2.
140)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 42
lit. b ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
141)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 43
ustawy, o której mowa w odnośniku 2.
142) Przez art. 90
pkt 11 ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw
określających kompetencje organów administracji publicznej - w
związku z reformą ustrojową państwa (Dz. U. Nr 106, poz. 668),
która weszła w życie z dniem 1 stycznia 1999 r.
143)
Zamieszczony w obwieszczeniu.
144)
W brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 44
ustawy, o której mowa w odnośniku 2.